علائم کیست تخمدان بسته به علت ایجاد، سایز، سن و عملکرد کیست تخمدان بسیار متفاوت است. بسیاری از زنان در دوره ای از زندگی خود، کیست تخمدان را تجربه می کنند. علائم کیست تخمدان می تواند از بی علامتی یا علائمی شامل دردهای لگنی و شکمی باشد تا علائم خطری که نیاز به مراجعه اورژانسی می باشد. اکثر علائم کیست تخمدان در طی چند ماه بدون نیاز به درمان برطرف می شوند. ولی پیگیری و درمان آنان باتوجه به علائم کیست تخمدان و تحت نظر پزشک متخصص می باشد. بعبارتی شما برای اینکه بدانید کیست تخمدان دارید یا نه نیازمند مراجعه به یک پزشک زنان متخصص و تحت نظر بودن می باشید و چک آپ های روتین را انجام دهید حتی اگر علامتی ندارید.اهمیت، علت، درمان و ارتباط کیست تخمدان با ناباروری را ما در این مقاله برای شما تهیه کرده ایم. با ما همراه باشید.
- فهرست مطالب:
- علائم کیست تخمدان
- علت کیست تخمدان
- عوامل خطر بروز کیست تخمدان
- ارتباطی بین کیست تخمدان و ناباروری وجود دارد؟
- تشخیص
- درمان
- چه زمانی نیاز به ویزیت دارید؟
- جمع بندی
شما می توانید از طریق تلفن های تماس موجود در سایت با کلینیک دکتر روشن تماس حاصل نمایید و از مشاوره های رایگان بهترین متخصصین زنان و زایمان در جهت اطمینان خاطر یافتن سریعتر از شرایطتتان تا زمان مراجعه به کلینیک استفاده نمایید.
علائم کیست تخمدان
کیست تخمدان در اغلب اوقات، بدون درد و بدون تظاهر اختصاصی می باشد. با این حال، علائم می توانند با رشد کیست یا به علت یک کیست بزرگ تخمدان، ظاهر شوند. علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
درد لگن -دردی مبهم یا تیز در قسمت پایین شکم در سمت کیست- مرتبط یا بی ارتباط به چرخه قاعدگی
پری یا سنگینی در شکم
نفخ شکم یا تورم
حرکات روده ای دردناک
قاعدگی نامنظم و احتمالاً دردناک
مقاربت دردناک
درد در کمر یا ران
حساسیت به پستان
تهوع و استفراغ
علائم کیست تخمدان ممکن است تشدید یابند و به فوریت پزشکی نیاز پیدا کنند:
درد شدید یا شدید لگن
تب
ضعف یا سرگیجه
تنفس سریع و پی در پی
این علائم می تواند پیچ خوردگی تخمدان یا پارگی کیست تخمدان را نشان دهد. هر دو عارضه از علائم کیست تخمدان اگر زود درمان نشوند می توانند عواقب جدی داشته باشند.
علت کیست تخمدان
علت ایجاد اغلب کیست های تخمدان در نتیجه چرخه قاعدگی ماهانه (کیست های عملکردی) می باشد. دیگر انواع کیست ها بسیار کمتر دیده می شوند.
کیست های عملکردی:
در تخمدان های شما به طور معمول هر ماه ساختارهایی به نام فولیکول رشد می کنند. فولیکول ها هورمون های استروژن و پروژسترون را تولید می کنند و هنگام تخمک گذاری تخمک آزاد می کنند.اگر یک فولیکول طبیعی ماهیانه مداوم رشد کند، به عنوان کیست عملکردی شناخته می شود. دو نوع کیست عملکردی وجود دارد:
کیست فولیکولار:
در حدود نقطه میانی (هفته دوم) چرخه قاعدگی ، تخمک، فولیکول خود را پاره می کند و به سمت پایین لوله رحمی حرکت می کند. کیست فولیکولار زمانی به وجود می آید که فولیکول پاره نشده یا تخمک خود را آزاد نمی کند، و به رشد خود ادامه می دهد.
کیست جسم زرد:
وقتی یک فولیکول تخمک خود را آزاد می کند، تولید استروژن و پروژسترون را برای بارداری شروع می کند. این فولیکول اکنون جسم زرد نامیده می شود. گاهی اوقات، مایع درون فولیکول تجمع میابد و باعث می شود جسم زرد به کیست تخمدانی تبدیل شود.
کیست های عملکردی معمولاً بی خطر هستند ، به ندرت باعث علائم کیست تخمدان می شوند و اغلب طی دو یا سه چرخه قاعدگی خود به خود از بین می روند.
کیست های دیگر
انواع کیست هایی که به عملکرد طبیعی چرخه قاعدگی شما مربوط نیستند:
کیست درموئید:
تراتوم نیز نامیده می شود ، این می تواند شامل بافت مانند مو ، پوست یا دندان باشد ، زیرا از سلول های جنینی تشکیل می شود. آنها بندرت سرطانی هستند.
سیستادنوم:
این ها در سطح تخمدان ایجاد می شوند و ممکن است با یک ماده آبکی یا مخاطی پر شوند.
آندومتریوم:
این موارد در نتیجه شرایطی ایجاد می شوند که سلولهای آندومتر رحم در خارج از رحم شما رشد می کنند (آندومتریوز). مقداری از بافت می تواند به تخمدان شما متصل شود و رشد می کند.
کیست های درموئید و سیستادنوم می توانند بزرگ شوند و باعث شوند تخمدان از موقعیت خود خارج شود. این احتمال پیچ خوردگی دردناک تخمدان شما را که پیچش تخمدان نامیده می شود، افزایش می دهد. پیچ خوردگی تخمدان میتواند با مکانیسم کاهش یا توقف جریان خون در تخمدان، منجر به علائم کیست تخمدان شود.
عوامل خطر
خطر ابتلا به کیست تخمدان با موارد زیر افزایش می یابد:
مشکلات هورمونی: شامل مصرف داروی باروری کلومیفن نیز می باشد که برای تخمک گذاری شما استفاده می شود.
بارداری: گاهی اوقات، کیستی که هنگام تخمک گذاری ایجاد می شود، در طول بارداری روی تخمدان شما باقی می ماند.
آندومتریوز: آندومتریوز مقداری از بافت رحم است که میتواند به تخمدان متصل شود، رشد کند شرایط باعث رشد سلولهای آندومتر رحم در خارج از رحم شما می شود. مقداری از بافت می تواند به تخمدان شما متصل و رشد کند.
عفونت شدید لگن: اگر عفونت به تخمدان گسترش یابد ، می تواند کیست ایجاد کند.
سابقه کیست تخمدان قبلی: اگر قبلا کسیت تخمدانی داشته اید، احتمالاً پیشرفت یا تکرار دوباره وجود خواهد داشت.
ارتباطی بین کیست تخمدان و ناباروری وجود دارد؟
یکی از علائم کیست تخمدان در بررسی ها میتواند کاهش باروری باشد. برخی کیست های تخمدان می تواند با کاهش قدرت باروری همراه باشد. با این حال، به نوع کیست تخمدان و علائم کیست تخمدان بستگی دارد.
کیست تخمدان هایی که می تواند روی باروری شما تأثیر بگذارد عبارتند از:
آندومتریوم. آندومتریوم کیست های ناشی از آندومتریوز است ، شرایطی که در آن بافتی که به طور طبیعی درون رحم شما قرار دارد (آندومتر) در خارج از رحم رشد می کند. این کیست های تخمدان ممکن است با مشکلات باروری همراه باشد.
کیست تخمدان ناشی از سندرم تخمدان پلی کیستیک. سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) بیماری است که توسط بسیاری از کیست های کوچک در تخمدان ها، قاعدگی های نامنظم و سطح بالای برخی از هورمون ها مشخص می شود. PCOS با تخمک گذاری نامنظم همراه است، که ممکن است در برخی از زنان به مشکلات باروری منجر شود.
انواعی از کیست تخمدان که به طور کلی بر قدرت باروری معمولا تأثیر نمی گذارد:
کیست های عملکردی: کیست های عملکردی -مانند کیست های فولیکولی یا کیست جسم زرد- رایج ترین نوع کیست تخمدان هستند. کیست های عملکردی در طی یک چرخه قاعدگی طبیعی تشکیل می شوند و باعث ناباروری نمی شوند. در واقع، کیست های عملکردی نشان می دهند که عملکردهای لازم منجر به باروری در حال انجام است.
سیستادنوم: رشد در تخمدان که از سطح تخمدان ها بوجود می آید. اگرچه ممکن است به درمان نیاز داشته باشند، اما بر باروری تأثیری ندارند.
کیست درموئید: این کیست های جامد به جای مایع حاوی بافت هستند -مانند پوست ، مو یا حتی دندان-. کیست های درموئید با ناباروری ارتباط ندارند.
اگر برای شما کیست تخمدان تشخیص داده شده است و نگران باردار شدن هستید، با پزشک خود صحبت کنید. پزشک شما در مورد گزینه های درمانی که ممکن است احتمال بارداری شما را بهبود بخشد، صحبت می کند.
تشخیص
ممکن است پزشک در معاینه لگن شما به وجود کیست تخمدان شک کند. بسته به اندازه و اینکه شامل مایع، جامد یا مخلوط باشند، پزشک احتمالاً آزمایشاتی را برای تعیین نوع آن و درمان مورد نیاز، توصیه می کند. آزمایشات احتمالی شامل موارد زیر است:
تست حاملگی. یک آزمایش مثبت ممکن است نشان دهد که شما کیست جسم زرد دارید یا نه.
سونوگرافی لگن. به شناسایی محل آن کمک می کند و تعیین می کند جامد، مایع یا مخلوط است.
لاپاراسکوپی: با استفاده از لاپاراسکوپ پزشک می تواند تخمدان های شما را ببیند و کیست تخمدان را خارج کند. این یک روش جراحی است که نیاز به بیهوشی دارد ولی برش وسیع بر روی شکم زده نمیشود و با برش های کوچک دید لازم به جراح داده می شود.
آزمایش خون CA 125. سطح خون پروتئینی به نام آنتی ژن سرطان 125 (CA 125) اغلب در زنان مبتلا به سرطان تخمدان افزایش می یابد. اگر کیست شما تا حدی جامد باشد و در معرض خطر بالای سرطان تخمدان باشید، ممکن است پزشک این آزمایش را تجویز کند. افزایش سطح CA 125 همچنین می تواند در شرایط غیر سرطانی مانند آندومتریوز ، فیبروم رحم، خانم های غیر یائسه و بیماری التهابی لگن رخ دهد.
درمان
درمان به سن ، نوع و اندازه کیست و علائم شما بستگی دارد. پزشک شما ممکن است پیشنهاد کند:
انتظار هوشیارانه: در بسیاری از موارد می توانید صبر کنید و مجدداً معاینه شوید تا ببینید آیا کیست طی چند ماه از بین می رود یا خیر. اگر علائمی ندارید و سونوگرافی نشان می دهد شما یک کیست ساده، کوچک و پر از مایعات دارید، این معمولاً اولین گزینه است. پزشک شما احتمالاً توصیه می کند در فواصل زمانی سونوگرافی لگن را پیگیری کنید تا ببینید آیا اندازه کیست تغییر می کند یا خیر.
دارو: پزشک ممکن است داروهای ضد بارداری هورمونی مانند قرص های جلوگیری از بارداری را برای جلوگیری از عود کیست تخمدان توصیه کند.
عمل جراحی: ممکن است پزشک شما پیشنهاد کند برای کیستی که بزرگ، متفاوت با کیست عملکردی، در حال رشد و در طی دو یا سه دوره قاعدگی ادامه دارد یا باعث علائم کیست تخمدان شده است.
برخی از کیست های تخمدان را می توان بدون برداشتن تخمدان و تنها با برداشت کیست تخمدان (سیستکتومی تخمدان) درمان کرد. در برخی موارد ، پزشک متخصص ممکن است تخمدان آسیب دیده را خارج کند و تخمدان سالم نگه دارد (اووفرکتومی).
اگر یک توده کیستیک سرطانی باشد ، پزشک احتمالاً شما را به یک متخصص سرطان زنان ارجاع می دهد. ممکن است لازم باشد رحم ، تخمدان ها و لوله های رحمی را بردارید (برداشتن رحم کامل) و یا نیاز به شیمی درمانی یا پرتودرمانی پیداکنید. همچنین در صورت ایجاد کیست تخمدان بعداز یائسگی احتمالا پزشک شما جراحی را توصیه می کند.
چه زمانی نیاز به ویزیت دارید؟
هرگاه با علائم مشکوکی که در متن ذکر شده شما شک به داشتن کیست تخمدان داشتید، به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید. همچنین به یاد داشته باشید شما می توانید بدون وجود علائم کیست تخمدان داشته باشید و پزشک با توجه به شرح حال شما شک کند، در نتیجه ویزیت های دوره ای نزد متخصص زنان داشته باشید.
در صورت داشتن علائم کیست تخمدان زیر، فوراً به پزشک مراجعه کنید:
درد ناگهانی ، شدید شکمی یا لگنی
درد همراه با تب یا استفراغ
اگر این علائم کیست تخمدانی و یاعلائم شوک را دارید – پوست سرد و شکننده. تنفس سریع و سبکی سر یا ضعف – بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
در موارد غیر اورژانسی، شما با مراجعه به پزشک زنان میتوانید خدمات مورد نیاز خود را دریافت کنید. ولی مواردی که باید قبل از ویزیت تهیه کنید و حتما با پزشک خود در میان بگذارید شامل موارد زیر می باشد:
۱- علائم: از جمله علائم کیست تخمدانی و حتی علائمی که به نظر نمی رسد ارتباطی ندارد را باید با پزشک خود در ارتباط بگذارید.
۲- تمام داروها ، ویتامین ها و سایر مکمل هایی که مصرف می کنید و دوزآن ها.
۳-سابقه پزشکی و بیماری های قبلی: از جمله بی نظمی قاعدگی.
سوالاتی که ممکن است پزشک از شما بپرسد میتواند از موارد زیر باشد که بهتر است از قبل به جواب این سوالات فکر کرده باشید و نسبت به علائم خود آگاهی داشته باشید:
هر چند وقت یکبار علائم دارید؟
علائم شما چقدر شدید است؟
آیا علائم شما مربوط به چرخه قاعدگی شما است؟
آیا چیزی علائم شما را بهبود می بخشد؟
آیا چیزی علائم شما را بدتر می کند؟
تمام سوالات بستگی به شرح حال و شرایط شما و علائم کیست تخمدان با توجه به صلاح دید پزشک مطرح میشوند.
همانطور که در ابتدا ذکر شد تشخیص کیست تخمدان نیازمند پزشکی با تجربه می باشد و باتوجه به علت های متفاوت و درنتیجه درمان های متفاوت، نیاز است که به مرکزی مجهز و پزشکی باتجربه که بتوانید اعتماد کنید، مراجعه کنید.
جمع بندی
علائم کیست تخمدان وابسته به علت آن بسیار می تواند متنوع باشد ولی چندین علت وجود دارد که شما باید خودتان را تحت نظر بگیرید و به پزشک زنان مراجعه کنید. کیست تخمدان ممکن است به صورت اولیه در بسیاری از خانم ها دیده شود ولی علائم کیست تخمدان ایجاد نکند. به عبارتی به علت اینکه علائم کیست تخمدان می تواند مبهم باشد یا اصلا علائمی ایجاد نکند، پس بهتر است در صورت هرگونه شک یا ناراحتی به پزشک متخصص زنان در یک کلینیک مجهز مراجعه کنید. اگر شما احساس ناراحتی در زیر شکم یا خونریزی غیر عادی دارید حتما به پزشک مراجعه کنید. بهترین راه حل برای شما این است که پزشک زنان خود را انتخاب کنید و با توجه به نظرات پزشک زنان خود اقدامات و پیگیری های خود را انجام دهید و ویزیت های دوره ای داشته باشید، تا در صورت نیاز روند درمان یا پیگیری خود را اگاه باشید و همچنین به علائم خطر کیست تخمدان آگاه باشید.
شما می توانید از طریق تلفن های تماس موجود در سایت با کلینیک دکتر روشن تماس حاصل نمایید و از مشاوره های رایگان بهترین متخصصین زنان و زایمان در جهت اطمینان خاطر یافتن سریعتر از شرایطتتان تا زمان مراجعه به کلینیک استفاده نمایید.