یکی از علائم سندرم پیش قاعدگی (PMS)، افسردگی قبل از پریود است. بیماری PMS در گروه بزرگی از زنان با تغییرات خلق، افسردگی تحریک پذیری، ناامیدی، خشم، گریههای بیهوده و … همراه میباشد. معمولاً همراهی این حالات روانی با سندرم پیش قاعدگی را اصطلاحاً سندرم ملال یا دیسفوریای قبل از پریود (PMDD) گویند.
علت آن مشخص نیست اما نوسانات هورمونهای جنسی مثل تغییرات استروژن و پروژسترون و نوعی ماده شیمیایی مغز (سروتونین) در این سندرم موثرند. در مقاله حاضر قصد داریم در خصوص علل شایع PMDD, علائم و اصلیترین درمانهای روز دنیا و سریع ترین روش باز شدن قاعدگی با شما صحبت کنیم.
افسردگی قبل از پریود چه معنایی دارد؟
فهرست مطالب
- افسردگی قبل از پریود چه معنایی دارد؟
- علائم افسردگی قبل از پریود به لحاظ روانی و احساسی کدامند؟
- چگونه میتوان با افسردگی قبل از پریود مقابله کرد؟
- چه عللی عامل افسردگی قبل از پریود است؟
- افسردگی قبل از پریود چند روز پیش از بروز قاعدگی در فرد بروز می کند؟
- چرا پیش از قاعدگی زنان دچار نوسانات خلقی شدید می شوند؟
- چه زمانی برای افسردگی قبل از پریود مراجعه به پزشک ضروری است؟
- موثرترین دمنوش برای سندروم پیش از قاعدگی
- حالات روحی زنان در دوران قاعدگی
- سوالات مرتبط با سندرم پیش از قاعدگی
- سخن پایانی
شاید به عنوان یک زن، افسردگی قبل از پریود را تجربه کرده باشید و برایتان سوال باشد که این احساسات ناخوشایند ناشی از چه شرایطی است. زنان به دلیل تغییرات هورمونی که در طول سیکل قاعدگی با آن مواجهاند پیش از شروع قاعدگی علائمی را تجربه میکنند که به سندرم پیش قاعدگی (PMS) معروف است.
سندرم پیش از قاعدگی طیف وسیعی از علائم و نشانهها، از جمله بهم ریختگن مداوم خلق، حساسیت سینه ها، میل به غذا خوردن، احساس خستگی، حس تحریک پذیری و افسردگی را در پی خواهد داشت. طبق مطالعات صورت گرفته از بین هر 4 زن که دچار پریود میشوند به طور معمول 3 نفر سندرم پیش از قاعدگی را در طول سیکل قاعدگی خود تجربه میکنند.
علائم مرتبط با PMS به طور معمول در یک الگوی قابل پیش بینی تکرار خواهند شد. با این حال تغییرات فیزیکی و نوسانات خلقی که در پی آن با آن مواجه میشوید، احتمالاً از تاحدی قابل توجه تا شدید متغییر است.
به این نکته توجه نمایید که مدیریت این مشکلات ضرورتی ندارد، و برخی رویکردهای درمانی و تنظیم سبک درست زندگی قادر به کاهش یا کنترل علائم و نشانه های سندرم پیش از قاعدگی است.
علائم افسردگی قبل از پریود به لحاظ روانی و احساسی کدامند؟
علائم افسردگی قبل از پریود که در پی سندرم پیش از قاعدگی، و همزمان با افسردگی پیش از قاعدگی فرد آنها را تجربه خواهد کرد، شامل موارد ذیل است:
- داشتن تنش یا استرس و اضطراب
- تجربه احساس افسردگی
- گریههای بی وقفه و غیرقابل کنترل
- تجربه نوسانات خلقی، تحریک پذیری یا عصبانیت
- تغییراتی در میزان اشتهای فرد و میل وی به غذا
- اختلالات مرتبط با به خواب رفتن (ناتوانی در خوابیدن)
- روگردانی اجتماعی
- ناتوانایی در تمرکز یا تمرکز پایین
- تغییر در تمایلات جنسی
چگونه میتوان با افسردگی قبل از پریود مقابله کرد؟
مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) – که شامل فلوکستین، پاروکستین، سرترالین و موارد دیگر است – در کاهش علائم و ناهنجاریهای خلقی موفق بودهاند. این مهارکنندهها اولین قدم در درمان سندرم پیش قاعدگی شدید یا اختلال دیسفوریای پیش از قاعدگی هستند. این داروها به طور کلی روزانه مصرف می شوند.
چنین داروهایی را میتوان برای مقابله با افسردگی قبل از پریود استفاده کرد.
چه عللی عامل افسردگی قبل از پریود است؟
عامل اصلی سندرم پیش از قاعدگی و افسردگی پیش از قاعدگی ناشناخته است، با این حال چندین فاکتور مهم احتمالاً در ایجاد این بیماری نقش دارند:
- تغییرات سیکل هورمونی: علائم و نشانه های سندرم پیش قاعدگی با عدم تعادل هورمونی دچار تغییر شده و در صورت باروری و یائسگی فرد کاملاً از بین میروند.
- تغییرات شیمیایی در مغز: برهم خوردن تعادل سروتونین به عنوان انتقالدهنده عصبی که طبق تحقیقات صورت گرفته نقش حائز اهمیتی در حالات خلقی دارد، منجر به تحریک علائم مرتبط با PMS خواهد شد. چنانچه میزان سروتونین کمتر از حد معمول باشد احتمالاً منجر به افسردگی قبل از پریود و خستگی، هوس غذایی و اختلال در خواب خواهد شد.
- افسردگی: گروهی از مبتلایان به سندرم پیش از قاعدگی، ممکن است بدون آنکه آگاه باشند به افسردگی که تاکنون در وی تشخیص داده نشده مبتلا باشند، هرچند افسردگی به خودی خود نمیتواند عامل بروز این علائمافسردگی قبل از پریود باشد.
افسردگی قبل از پریود چند روز پیش از بروز قاعدگی در فرد بروز می کند؟
به طور معمول کلیه زنان از حدود 1-2 هفته پیش از شروع خونریزی ناشی از پریود خود شاهد تغییرات فیزیکی و خلقی خود خواهند شد. در حدود 90 درصد از زنان طی مقطعی از زندگی باروری خود شاهد علائم مرتبط با سندرم پیش از قاعدگی (PMS) خصوصاً تجربه افسردگی قبل از پریود خواهند بود. در برخی زنان علائم ناشی از PMS نسبت به سایرین بسیار شدیدتر است.
چرا پیش از قاعدگی زنان دچار نوسانات خلقی شدید می شوند؟
احتمالاً نوسانات خلقی یک ری اکشن غیرطبیعی به تغییراتی است که در سطح هورمونهای طبیعی بدن یک زن در هر چرخه پریودی بروز میکند. این تغییر در سطح هورمونها می تواند عامل کم بودن سروتونین باشد. این ماده که به شکل طبیعی در مغز و روده وجود دارد، عامل باریک سازی رگ های خونی بوده و می تواند روی خلقیات فرد تأثیر بگذارد و علائم فیزیکی یا افسردگی قبل از پریود در وی ایجاد کند.
چه زمانی برای افسردگی قبل از پریود مراجعه به پزشک ضروری است؟
اختلال موسوم به سندرم پیش از قاعدگی که از دو هفته پیش از شروع خونریزی در زنان بروز میکند، میتواند با علائمی چون سردرد، نفخ، میگرن و حساسیت پذیری سینهها همراه شود که امری طبیعی است.
گاهی نیز ممکن است این مسئله با اضطراب شدید، تغییرات خلقی و افسردگی همراه باشد. توجه به این نکته ضروری است که علائم مرتبط با سندرم پیش قاعدگی از جمله افسردگی قبل از پریود در صورتی که ظرف چند روز رفع شوند طبیعی خواهد بود اما در صورت پیشروی کنترل نشده و طولانی شدن آن میتواند بسیار نگران کننده باشد و ضروری است فرد در اسرع وقت برای درمان به پزشک متخصص مراجعه نماید.
در صورتی که علائم ذیل را تجربه میکنید حتما به پزشک متخصص مراجعه نمایید:
- داشتن عصبانیت غیرقابل کنترل
- داشتن حملات پانیک یا ترس و اضطرابهای شدید
- ناتوانی در کنترل خشم و عصبانیت و رفتار
- داشتن افکار مخرب در خصوص آسیب به خود و دیگران
- بازگشت حالات افسردگی و تمایل به خودکشی
موثرترین دمنوش برای سندروم پیش از قاعدگی
استفاده از برخی دمنوشها برای بهبود علائم سندروم پیش از قاعدگی بسیار موثر هستند. در ادامه قصد داریم به لیستی از انواع دمنوش برای سندروم پیش از قاعدگی اشاره کنیم.
- چای سبز: این ماده سالها است به عنوان یک ماده دارویی مورد استفاده قرار میگیرد و در تسکین علائم PMS نقش بسزایی دارد. تیانین به دلیل تاثیر مثبت در افزایش آرامش علائم خلق و خویی مرتبط با PMS را تسکین میبخشد.
چای سبز به دلیل برخورداری از پلی فنولها اثرات ضد التهابی و ضد میکروبی بسیار زیادی دارد. پلی فنولها با کمک به کاهش دردهای ناشی از گرفتگی عضلات میتواند علائم مرتبط با PMS را بهبود بخشد.
- دمنوش زنجبیل: با توجه به نقش کمک کننده زنجبیل در تسکین حالت تهوع، در صورتی که بروز احساس تهوع در دوران پریودی یکی از علائمی است که تجربه میکنید، می توانید از این دمنوش استفاده کنید. از سوی دیگر به دلیل نقش ضدالتهابی زنجبیل میتوان از دمنوش این ماده برای تسکین دردهای ناشی از PMS استفاده کرد.
- دمنوش بابونه: به دلیل اثرات آرامبخشی که بابونه دارد، این دمنوش برای بهبود علائم پیش از قاعدگی بسیار موثر هستند. این دمنوش به دلیل آنکه حاوی فلاونوئید آپیژنین است میتواند اضطراب را کاهش داده و علائم را بهبود ببخشد.
- دمنوش برگ تمشک قرمز: برگهای تمشک قرمز را میتوان به عنوان تسکین بخش علائم PMS بکار برد. این دمنوش با کاهش اسپاسم عضلانی می توانند تا حد زیادی علائم این سندرم را کاهش دهند.
انواع دیگری از دمنوش برای سندروم پیش از قاعدگی وجود دارد که میتوانید از انها برای کاهش علائم ناشی از این سندرم استفاده کرده و آمادگی لازم برای قاعدگی را تجربه کنید.
حالات روحی زنان در دوران قاعدگی
در طول سیکل پریودی ماهانه، سطح برخی از هورمون های زنان دچار افزایش یا کاهش میشوند. این سطوح هورمونی می تواند بر حالات روحی زنان در دوران قاعدگی و نحوه تفکر و احساس آنها به لحاظ روحی و جسمی تأثیر بگذارد. مشکلات مرتبط با سلامت روان می تواند عامل بروز برخی مشکلات مرتبط با پریود یا تشدید برخی از مشکلات پریود از جمله سندرم پیش از قاعدگی شود.
علائم رایج مرتبط با حالات روحی زنان در دوران قاعدگی شامل تحریک پذیری، احساس افسردگی، اضطراب یا نوسانات خلقی خواهد بود. این حالات روحی صرفاً برای یک بازه زمانی خاص از جمله مرحله لوتئال سیکل قاعدگی وجود دارد. علائم مرتبط با این سندرم به طور معمول یک تا دو هفته پیش از پریود پدیدار شده و با شروع پریودی کاملا رفع می شوند.
سوالات مرتبط با سندرم پیش از قاعدگی
- نحوه تشخیص سندرم پیش از قاعدگی چگونه است؟
برای تشخیص دقیق سندرم پیش از قاعدگی هیچ اقدام فیزیکی یا تست آزمایشگاهی منحصر به فردی وجود ندارد. در چنین شرایطی پزشک ممکن است یک نشانه خاص را که به عنوان بخشی از الگوهای قابل پیش بینی پیش از پریود باشد را به علائم مربوط به PMS نسبت میدهد.
برای آنکه بتوانید الگوی پیش از قاعدگی برای خود تعیین کنید، پزشک احتمالاً از شما بخواهد علائم حداقل دو دوره سیکل قاعدگی خود را در تقویم یا دفترچه مخصوص خودتان ثبت کنید. برای همین منظور میتواند اولین روزی را که شاهد علائم PMS خود شدهاید و همچنین روزی که دیگر این علائم را در سیکل خود تجربه نکردید، روزی که اولین خونریزی پریودی را تجربه کردید و روزی که خونریزی پریودیتان قطع شد روی تقویم یا دفترچه مخصوص یادداشت کنید.
برخی مشکلات پزشکی دیگری نیز ممکن است علائمی شبیه PMS ایجاد کنند، این مشکلات شامل سندرم خستگی مزمن، اختلالات تیروئید و اختلالات خلقی چون افسردگی و اضطراب خواهند بود. در چنین شریطی شخصی که به عنوان پزشک به وی مراجعه کرده اید احتمالاً برای تشخیص بهتر اینکه علائمی که دارید به اختلالاتی چون تروئید مرتبط است یا دچار علائم سندرم پیش از قاعدگی شدهاید آزمایشهایی را تجویز خواهد کرد.
- نحوه درمان مشکلات مرتبط با سندرم پیش از قاعدگی کدام است؟
بسیاری از بانوانی که دچار نوسات خلقی، علائم پیش قاعدگی و یا افسردگی قبل از پریود هستند، با تغییر سبک زندگی خود قادر به کاهش علائم PMS هستند. اما بسته به میزان بروز علائم، پزشک ممکن است داروهایی را برای بهبود علائم مرتبط با PMS تجویز کند.
اثربخشی داروهای فوق در بهبود علائم مرتبط با PMS در زنان مختلف متغییر است. داروهایی که توسط پزشک برای این شرایط تجویز می شوند شامل موارد ذیل است:
- داروهای ضد افسردگی: مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین- که در بالا به آنها اشاره کردیم – در کاهش علائم مرتبط با افسردگی قبل از پریود موفق بودهاند. مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین اولین مرحله درمان سندرم پیش قاعدگی یا اختلال دیسفوریای پیش از قاعدگی هستند.
مصرف این داروها معمولاً روزانه است. اما در برخی از زنان مبتلا به PMS، مصرف داروهای ضدافسردگی صرفا محدود به دو هفته پیش از شروع خونریزیهای پریودی است.
- داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی: برای بهبود گرفتگیهای عضلانی ناشی از پریود یا حساسیت سینه می توان پیش از شروع قاعدگی یا ابتدای خونریزی مصرف داروهای غیراستروئیدی چون ایبوپروفن یا ناپروکسن سدیم کمک کننده خواهد بود.
- دیورتیک ها یا داروهای ادرار آور: زمانی که انجام حرکات ورزشی و یا محدودیت در مصرف نمک نقشی در کاهش اضافه وزن بی رویه، تورم و نفخ ناشی از سندرم پیش از قاعدگی ایفا نمیکند، مصرف قرصهای ادرارآور موسوم به دیورتیکها میتواند به دفع مایعات اضافی بدن از طریق کلیهها کمک شایانی نماید.
اسپیرونولاکتون یک داروی ادرارآور است که می تواند به کاهش برخی از علائم PMS کمک کند.
- داروهای ضد بارداری هورمونی: این داروهای تجویزی با توقف فرآیند تخمک گذاری، منجر به تسکین علائم PMS خواهد شد.
- چه مواردی میتواند موجب باز شدن سریع قاعدگی شود؟
گاهی پریود و برنامههای زندگی فرد با هم هماهنگ نمی شوند. ممکن است بخواهید پیش از رفتن به تعطیلات پریود شوید تا مطمئن شوید که آخر هفتهای پر استرس و پر از اضطراب و نگرانی را نخواهید داشت. در برخی مواد نیز ممکن است فرد به دنبال باز شدن فوری قاعدگی در پی به تعویق افتادن آن باشد. راهکارهایی که در ادامه به انها اشاره میکنیم در باز شدن سریع پریود میتوانند موثر باشند.
- کنترل استرس و اضطراب
- مصرف غذاهای محرک پریود
- انجام تمرینات ورزشی برای تحریک پریود
- قرصهای کنترل بارداری برای تحریک پریود
- از کدام قرص برای پریود شدن فوری استفاده می شود؟
می توان از قرص مدروکسی پروژسترون برای شروع یک سیکل پریودی طبیعی در زنانی استفاده کرد که پیشتر چرخه قاعدگی داشته اند اما حداقل در شش ماه گذشته این چرخه در آنها رخ نداده و باردار یا یائسه نباشند.
- چرا پریودهای یک فرد به تاخیر میافتد؟
دلایل تاخیر پریود احتمالا شامل استرس، چاقی، PCOS، اختلالات تیروئید، دیابت یا هر بیماری زمینه ای دیگر است. برای تشخیص دلایل تاخیر در پریود میتوانید با پزشک خود مشورت کنید.
- کدام درمان خانگی برای پریود بهتر است؟
بهترین راهکار برای ایجاد پریود طبیعی شامل اعمال گرما روی شکم، انجام ورزشهای ملایم، بهبود رژیم غذایی روزانه و مدیریت استرس خواهد بود.
- نکات و ترفندهایی برای آسانتر کردن پریودی
درادامه به 8 نکته و ترفند که پریود ماهانه افراد را آسان تر، قابل کنترل تر و لذت بخش تر می کند، اشاره کردهایم:
- خوردن شکلات تلخ
- زیاده روی در مصرف کافئین
- مصرف مسکن های بدون نسخه
- گرفتن حمام های آب گرم
- مبارزه با گرفتگی عضلات به کمک طب فشاری
- مصرف برخی مواد غذایی کمک کننده به رفع گرفتگی عضلانی از جمله زنجبیل، شنبلیله
- چه زمانی فرد احساس غمگین شدن می کند؟
سندرم پیش از قاعدگی در واقع می تواند زنان را در هر مرحله از سیکل ماهانه قاعدگی خود تحت تاثیر قرار دهد، با این حال این سندرم معمولا زمانی اتفاق می افتد که سطح استروژن از چند روز پیش از شروع خونریزی ناشی از قاعدگی کاهش می یابد و همین کاهش سطح استروژن منجر به کم شدن سریع سطح سروتونین میشود.
سطوح پایین سروتونین در بدن مستقیماً با احساس افسردگی، اضطراب و اختلال هراس در بیمار مرتبط است، به همین دلیل است که ذهن نسبت به این کاهش سروتونین واکنش نشان می دهد و فرد احساس غمگینی، استرس، حساسیت و تحریک بیشتر می کند.
- دلایل بروز PMDD شامل چه مواردی است؟
- کم خونی موسوم به آنمی
- بیماری کم کاری تیروئید
- بیماری IBS یا همان سندرم روده تحریک پذیر
- اختلال خستگی مزمن
- بیماریهای روماتیسمی و بافت همبند
- آندومتریوز
- رویکردهای درمانی مرتبط با PMDD شامل چه مواردی است؟
به منظور بهبود علائم PMDD انجام برخی اقدامات میتواند کمک کننده باشد، این اقدامات شامل مصرف مداوم و مرتبط مکملهای حاوی منیزیم، کلسیم و یتامینهای گروه B به ویژه ب 6 و ایی؛ انجام اقدامات ورزشی؛ کاهش یا توقف مصرف نوشیدنیهای کافئین دار؛ کاهش مصرف مواد غذایی حاوی قند و نمک و الکل، مصرف کربوهیدرات و پروتئین؛ مصرف قرصهای کنترل باروری و هورمونی؛ اقدامات ضروری برای کنترل استرس و مشاورههای گروهی و فردی برای بهبود علائم این بیماری است.
- نرخ شیوع PMDDدر زنان چقدر است؟
درصد شیوع افسردگی قبل از پریود در زنان چیزی بین 1.8% . 5.8% خواهد بود.
سخن پایانی
غیرطبیعی نیست که پیش از پریود تغییرات خلقی از جمله سطحی از افسردگی و تحریک پذیری عاطفی را تجربه کنید. گاهی کلیه مسائلی که در تمام طول مدت با ما همراه بوده در این زمان بارزتر خواهند بود.
احساس افسردگی قبل از پریود و در طول دوره قاعدگی شایع است. کارشناسان بر این باورند که این تغییرات احساسی در نتیجه نوسانات سطح هورمون رخ می دهد. اکثر افرادی که قاعدگی دارند برخی از علائم سندرم پیش از قاعدگی (PMS) از جمله بدخلقی و سردرد را تجربه خواهند کرد.