زخم دهانه رحم

زخم دهانه رحم زمانی اتفاق می افتد که سلول ها استوانه ای از داخل کانال دهانه رحم (سلول های غده ای) به سطح خارجی دهانه رحم حرکت کنند. این سلول های غده ای قرمز هستند، بنابراین ممکن است این ناحیه قرمز به نظر برسد. زخم دهانه رحم مشکلی شایع بوده و این بیماری با سرطان دهانه رحم یا هر بیماری دیگری که باعث سرطان شود ارتباط ندارد.

برای بررسی علت ایجاد این مشکل و همچنین روش های درمانی با کلینیک زنان زایمان ما همراه باشید و این مطلب را از زبان بهترین متخصص زنان و زایمان بشنوید.

اگر مبتلا به زخم دهانه رحم باشید، پرستار شما معمولاً می تواند آن را هنگام غربالگری دهانه رحم (آزمایش اسمیر) مشاهده کند. در گذشته ممکن است شما این مشکل را تحت عنوان تخریب و فرسایش دهانه رحم شنیده باشید اما در حال حاضر به آن ectropion cervical یا eversion cervical می گویند.

علل زخم دهانه رحم

در گذشته تصور می شد که انواع مختلف آسیب های جسمی که به وجود آورنده عفونت هستند، منجر به زخم دهانه رحم هم می شوند. از جمله این آسیب ها می توان به آمیزش جنسی، استفاده از تامپون، قرار دادن اسپکولوم یا قرار دادن اشیا دیگر به واژن اشاره کرد.

سایر علل فرض شده شامل عفونت های مقاربتی (STI) مانند تبخال یا سیفلیس اولیه است. همچنین تصور می شد دوش واژینال یا سایر مواد شیمیایی مانند کرم های ضد بارداری  ممکن است باعث زخم دهانه رحم شود. امروزه این نظریه ها اعتبار خود را از دست داده اند زیرا اکنون کارشناسان معتقدند که زخم دهانه رحم یک پدیده آناتومیک طبیعی است که برخی از زنان با آن متولد می شوند.

دکتر زنان همچنین معتقد است که این مشکل می تواند ناشی از تغییرات هورمونی باشد که شیوع آن در بین زنان نوجوان، زنان باردار یا زنانی که قرص ضد بارداری حاوی استروژن مصرف می کنند، بیشتری دارد. وجود اکتروپیون تحت تأثیر استروژن هاست و اغلب در زنان یائسه دیده می شود. نکته مشترک در اینجا افزایش سطح استروژن در بدن است که می تواند باعث تغییر شکل دهانه رحم شود.

علائم زخم دهانه رحم

 به طور کلی هیچ علامتی در ارتباط با زخم دهانه رحم وجود ندارد، اما برخی از زنان ممکن است خونریزی خفیفی را تجربه کنند که بخشی از قاعدگی نیست، مانند خونریزی بعد از رابطه جنسی. خونریزی بعد از معاینه لگن هنگام قرار دادن اسپکولوم دهانه رحم به واژن در حین معاینه  نیز ممکن است، رخ دهد. این به این دلیل است که بافت ستونی در معرض عروق خونی است که شکننده هستند و حتی در صورت لمس آنها به راحتی خونریزی می کنند.

برخی از زنان مبتلا به این مشکل نیز ترشحات واژن  مایل به زرد را تجربه می کنند که هیچ بویی ندارد. زخم دهانه رحم برای اکثر خانم ها مشکلی ایجاد نمی کند و معمولاً بدون درمان از بین می رود. با این حال، سلول های داخلی دهانه رحم به راحتی خونریزی می کنند و می توانند مخاط بیشتری نسبت به سلول های خارج تولید کنند. این بدان معنی است که زخم دهانه رحم ممکن است باعث موارد زیر شود:

• لکه بینی (خونریزی کم)
• ترشح یا درد در حین یا بعد از رابطه جنسی
• درد یا لکه بینی در حین یا بعد از غربالگری دهانه رحم.

اگر هر یک از این علائم برای شما مشکل ایجاد کند، روش های درمانی وجود دارد که ممکن است به شما کمک کند. اگر قرص ضد بارداری می خورید، گاهی تغییر روش پیشگیری از بارداری می تواند به مدیریت درد رحم کمک کند. پزشک زنان می تواند در این مورد با شما صحبت کند و در صورت لزوم شما را برای معالجه بیشتر ارجاع دهد.

درمان زخم دهانه رحم

درمان این مشکل اگر هیچ عفونتی در آن قرار نداشته باشد نیاز به اقدام خاصی ندارد و بهتر است با دارو درمان شود. اگر تصمیم به درمان دارید، این کار معمولاً در کلینیک زنان زایمان پزشک قابل درمان خواهد بود. اگر دارو طی یک مرحله جواب نداد می توان دوره دوم را با داروهای دیگری شروع کرد. اگر هیچ یک از این راه ها جواب نداد می توان از روش هایی مثل سوزاندن یا کوتر و فریز کردن مثل کرایو استفاده کرد.

همچنین 3 گزینه درمانی نیز وجود دارد:

• اولین گزینه با استفاده از جریان الکتریکی (دیاترمی) لایه رویی دهانه رحم را مکش می کند. این کار با بی حسی موضعی انجام می شود که  متداول ترین روش مورد استفاده است.

• گزینه دوم cryocautery نام دارد که از اسپری سرد برای مکش سلول های غده ای استفاده می کند. معمولاً به بی حس کننده موضعی احتیاج نخواهید داشت.

• آخرین گزینه از نیترات نقره برای مکمل سلول های غده ای استفاده می کند که معمولاً به بی حس کننده موضعی احتیاج نخواهید داشت.

بعد از درمان زخم دهانه رحم

بعد از این درمان ها، ممکن است مقداری خونریزی یا ترشح داشته باشید. همچنین ممکن است دردی شبیه به پریود شدن احساس کنید. پس از درمان معمولاً حدود 4 هفته طول می کشد تا بهبود یابید. در این مدت از تامپون استفاده نکنید یا رابطه جنسی نداشته باشید تا از خطر عفونت جلوگیری کنید.

درصورت داشتن مشکلات زیر حتما با متخصص زنان زایمان صحبت کنید:

• درد شدیدی که پس از استفاده از مسکن ها برطرف نمی شود
• خونریزی شدید
• ترشحات واژن که بوی بد می دهد.

به یاد داشته باشید، گاهی اوقات درمان، علائم را از بین نمی برد یا فقط برای مدت کوتاهی از بین می رود. اگر بعد از درمان، زخم دهانه رحم همچنان شما را آزار می دهد با پزشک خود صحبت کنید.