خونریزی پریود در زنان بین سنین ۱۳ تا ۵۰ سال رخ میدهد. این بازه زمانی، سن فعال بانوان برای بارداری است. در این دوره 37 ساله، گروهی از زنان از ترس باردار شدن، دنبال سریع ترین راه برای باز شدن قاعدگی هستند و گروهی دیگر از پریودهای طولانیشان گله میکنند. توجه به هر دو مسئله بسیار مهم است اما در این مقاله از بلاگ کلینیک زنان دکتر روشن میخواهیم درباره خونریزیهای شدید و طولانی قاعدگی و یکی از روشهای قطع آن صحبت کنیم. همانطور که میدانید این خونریزیها میتوانند زندگی روزمره بانوان را مختل کرده و دردسرهای زیادی برایشان بوجود آورد. در این شرایط، پزشک چندین راه به فرد پیشنهاد میدهد. قطع خونریزی پریود با قرص، یکی از آنهاست که به شکلی موثر و تایید شده به حل این مشکل کمک میکند. اکثر قرصهای ضد بارداری حاوی هورمونهای استروژن و پروژسترون هستند. این قرصها با تنظیم سطح هورمونهای جنسی در بدن، به کاهش قابل توجه خونریزی و کوتاه شدن دوره پریود کمک میکنند.
در این مقاله از بلاگ کلینیک زنان دکتر روشن قصد داریم درباره روشهای قطع خونریزی پریود صحبت کنیم. پس تا انتها با ما همراه باشید.
نکته: این مطلب فقط جنبه آموزشی دارد. بنابراین، اگر برای کم شدن یا قطع خونریزی قاعدگی به دنبال اسم قرص هستید، توجه داشته باشید که این اطلاعات برای تجویز دارو یا درمان پزشکی کافی نیست. برای دریافت مشاوره و درمان مناسب، با یک متخصص زنان مشورت کنید.
برای قطع خونریزی پریودی چه بخوریم؟
فهرست مطالب
- برای قطع خونریزی پریودی چه بخوریم؟
- قطع خونریزی پریود با قرص برای چه افرادی مناسب است؟
- قطع خونریزی پریود با قرص برای چه افرادی مناسب نیست؟
- آشنایی با روش اورژانسی قطع پریود با قرص
- برای قطع خونریزی پریود با قرص از چه داروهایی استفاده میشود؟
- چند نوع آمپول برای قطع خونریزی قاعدگی
- شرایط تجویز قرص برای خونریزی شدید پریود چیست؟
- نقش تغذیه در تنظیم و بهبود قاعدگی
- به جز قطع خونریزی پریود با قرص از چه روشهایی برای درمان استفاده میشود؟
- سوالات متداول
- سخن پایانی
خانمهایی که از خونریزی شدید قاعدگی رنج میبرند، اغلب به دنبال سریع ترین روش برای قطع پریود میگردند. برخی از افراد هم فکر میکنند که با سرچ درباره اسم قرص قطع پریود میتوانند یک راه جادویی برای حل این مسئله پیدا کنند. اما واقعیت این است که به لحاظ علمی با شروع پریود، امکان قطع کامل خونریزی وجود ندارد. طبق گزارشی که سایت مدیکال نیوز تودی (Medical News Today) در مقاله «آیا می توان خونریزی شدید پریود را یک شبه قطع کرد» ارائه میدهد؛ وقتی پریود شروع شود دیگر نمی توان یکباره آن را متوقف کرد. بنابراین، پس از شروع خونریزی قاعدگی، امکان قطع کامل آن به طور ناگهانی وجود ندارد. دلایلی که برای این مسئله ذکر میکنند شامل موارد زیر است:
- فرایند طبیعی: خونریزی قاعدگی بخشی طبیعی از چرخه قاعدگی است و به طور کامل توسط هورمونها کنترل میشود.
- مدت زمان: خونریزی قاعدگی معمولاً چند روز طول میکشد و در این مدت بدن هورمونهایی را برای تنظیم چرخه آزاد میکند.
- مداخله دشوار: تداخل با این فرآیند هورمونی در حین خونریزی دشوار است و میتواند عوارض جانبی منفی به همراه داشته باشد.
پس، اگر به هر دلیلی در پی روش اورژانسی قطع پریود با قرص یا هر راه دیگری هستید، باید قبل از شروع خونریزی اقدامات لازم را انجام دهید.
قطع خونریزی پریود با قرص برای چه افرادی مناسب است؟
قرصهای رایجی که در این زمینه استفاده میشود حاوی هورمونهایی مثل اسپیرونولاکتون، لوونورژسترول یا نورثیندرون هستند که با تأثیر بر روی هورمونهای مربوط به تنظیم پریود، باعث کاهش شدت و مدت زمان خونریزی در زنان میشوند.
بهطور کلی مصرف قرصهای ضد بارداری میتواند به بهبود علائمی مانند درد شدید و ترشحات واژینال ناهنجار -همراه با خونریزی پریود- کمک کند. دقت کنید که این قرصها برای همه افراد مناسب نیستند.
در کل، معمولا افراد زیر میتوانند کاندیدای مناسبی برای استفاده از قرص قطع خونریزی پریود باشند:
- زنانی که خونریزی قاعدگی شدید (منوراژی) دارند: خونریزی قاعدگی شدید به خونریزیای گفته میشود که بیش از حد معمول سنگین است و فعالیتهای روزانه را مختل میکند.
- زنانی که دورههای قاعدگی طولانی (بیش از 8 روز) دارند: دورههای قاعدگی طولانی میتوانند زندگی روزمره را دشوار کنند و منجر به کمخونی شوند.
- زنانی که درد قاعدگی شدید (دیسمنوره) دارند: درد قاعدگی شدید میتواند تا حدی شدید باشد که فعالیتهای روزانه را مختل کند.
- زنانی که به دنبال پیشگیری از خونریزی قاعدگی در زمانهای خاص مانند تعطیلات یا رویدادهای ورزشی هستند: با برنامهریزی دقیق مصرف قرصهای ضد بارداری میتوان دوره قاعدگی را به تعویق انداخت یا از آن جلوگیری کرد.
نباید فراموش کرد که مصرف قرصهای قطع خونریزی پریود گاهی با عوارض جانبی همراه است. برخی از عوارض جانبی شایع قرصهای ضد بارداری میتوان به خونریزی نامنظم، حساسیت سینهها، حالت تهوع، سردرد، تغییر خلقوخو و کاهش میل جنسی اشاره کرد.
قطع خونریزی پریود با قرص برای چه افرادی مناسب نیست؟
افراد زیر نباید از این روش بهعنوان داروی قطع خونریزی رحم استفاده کنند:
- زنانی که باردار هستند یا فکر میکنند باردارند: مصرف قرصهای حاوی هورمون در دوران بارداری میتواند خطر نقصهای ژنتیکی را افزایش دهد.
- زنانی که سابقه لخته شدن خون، سکته مغزی یا حمله قلبی دارند: هورمونهای موجود در قرصهای ضد بارداری میتوانند خطر ابتلا به این مشکلات را افزایش دهند.
- زنانی که دارای برخی از انواع سرطان هستند: هورمونهای موجود در قرصهای ضد بارداری میتوانند رشد برخی از انواع سرطان را تحریک کنند.
- زنانی که بیماری کبدی دارند: کبد مسئول متابولیزه هورمونهای موجود در قرصهای ضد بارداری است، بنابراین زنانی که بیماری کبدی دارند ممکن است نتوانند این هورمونها را به طور موثر پردازش کنند.
آشنایی با روش اورژانسی قطع پریود با قرص
قرصهای اورژانسی قطع پریود نوع دیگری از قرصهای هورمونی است. این قرصها برای کاهش شدت و مدت زمان خونریزی پریود به صورت اورژانسی در موارد ضروری مانند مسافرت، فعالیتهای ورزشی، مراسم عروسی و… استفاده میشوند.
اشاره شد که بیشتر قرصهای قطع خونریزی حاوی هورمونهایی مثل لوونورژسترول، نورثیندرون و یا اسپیرونولاکتون هستند. این هورمونها با تأثیر بر روی سطح هورمونهای مربوط به تنظیم پریود، موجب کاهش شدت و مدت زمان خونریزی میشوند.
در روش اورژانسی قطع پریود با قرص توسط داروهای هورمونی، تمامی موارد مصرف دارو میبایست تحت نظارت پزشک باشد و به صورت خودسرانه استفاده نشود. همچنین از این روش باید به عنوان یک راهکار موقت استفاده کرد. باید متذکر شد که مصرف این قرصها برای مدت طولانی به عنوان یک روش پایدار برای کنترل پریود مناسب نیست.
قرصهای قطع خونریزی هورمونی برای زنانی که دچار بیماریهایی مانند فیبروم، پلیپ، ویروس پاپیلومای و سایر بیماریهای مشابه هستند، توصیه نمیشود.
قبل از استفاده از قرصهای اورژانسی جهت قطع پریود، باید به متخصص زنان مراجعه کنید تا تمامی جزئیات و عوارض مربوط به استفاده از این قرصها با شما مطرح شود. پزشک شما باید بررسی کند که آیا شما در شرایط مناسبی برای استفاده از این قرصهای اورژانسی هستید یا خیر.
برای قطع خونریزی پریود با قرص از چه داروهایی استفاده میشود؟
پریود (دورهی قاعدگی) یک فرایند طبیعی در بدن زنان است، که معمولاً هر 28 تا 35 روز یکبار رخ میدهد و در این دوره با خونریزی از لایهی درونی رحم همراه است. در برخی موارد، خون ریزی پریود به شدت افزایش پیدا میکند و ممکن است به حدی برسد که عملکرد روزانهی فرد را دچار مشکل کند.
در این موارد، کاهش خونریزی و کنترل آن با کمک گرفتن از داروهای مناسب میتواند تا حد زیادی مشکل بهوجود آمده را برطرف کند. در زیر به این داروها اشاره میکنیم:
ترانکسامیک اسید: این دارو یک آنتیفیبرینولیتیک است که با کاهش فعالیت فیبرینولیز (مکانیسم اصلی خونریزی)، به کاهش شدت و مدت زمان خون ریزی پریود کمک میکند. این دارو به صورت قرص 500 میلیگرمی مصرف میشود و هر 6 تا 8 ساعت یکبار میتواند مصرف شود.
اسید امینوکاپرویک: این دارو نیز یک آنتیفیبرینولیتیک است و با کاهش فعالیت فیبرینولیز، به کاهش شدت و مدت زمان خونریزی پریود کمک میکند. این دارو به شکل قرص 500 میلیگرمی مصرف میشود و هر 6 تا 8 ساعت یکبار بهتر است که مصرف شود.
دانازول: این دارو یک لوپرولید است و با کاهش سطح هورمونهای جنسی (استروژن و پروژسترون) در بدن باعث کاهش خونریزی پریود میشود. دانازول قرص 200 میلیگرمی است و به دلیل اثرات جانبی قابل توجه، تنها در موارد خاص پزشک آن را تجویز میکند.
نورتیندرون: این دارو نیز جزو لوپرولیدها است که با کاهش سطح هورمونهای جنسی (استروژن و پروژسترون) در بدن به کاهش خون ریزی پریود کمک میکند. این دارو معمولا به صورت تزریق زیرپوستی یکبار در ماه مصرف میشود.
اتامنیک اسید: این دارو جزو آنتیفیبرینولیتیکها است که با کاهش فعالیت فیبرینولیز، به کاهش شدت و مدت زمان خونریزی پریود کمک میکند. این دارو به صورت قرص 500 میلیگرمی است و هر 6 تا 8 یکبار باید میبایست مصرف شود.
نکته: برخی از افراد گمان میکنند که قرص ناپروکسن برای قطع پریود کارایی دارد. ناپروکسن یک داروی مسکن است که میتواند در برخی افراد تا حدی خونریزی قاعدگی را کاهش میدهد. در واقع، این قرص با کاهش تولید پروستاگلاندین -هورمونهایی که باعث انقباض رحم و خونریزی میشوند- به طور موقت خونریزی قاعدگی را کم میکند اما بخاطر ضررهای استفاده طولانیمدت از این قرص، برای تنظیم طولانیمدت قاعدگی توصیه نمیشود.
چند نوع آمپول برای قطع خونریزی قاعدگی
معمولا زمانی که داروهای خوراکی برای کنترل خونریزی قاعدگی کمک کننده نباشند، در چنین شرایطی آمپول برای قطع خونریزی قاعدگی توسط پزشک تجویز میشود. نوع آمپول وابسته به شدت و نوع خونریزی متفاوت است. آمپول برای قطع خونریزی قاعدگی اغلب حاوی فاکتورهای پخش کننده خون هستند و باید توجه داشت که آمپولهای خاص برای هر فرد، براساس سابقه پزشکی، نوع خونریزی و علت آن تجویز میشود.
آمپولهایی با فاکتور VIII و IX: این آمپولها حاوی پروتئینهایی هستند که در فرایند لخته شدن خون نقش دارند. این داروها برای کنترل خونریزی در بیماران با هموفیلیا عادی تجویز میشوند، اما در برخی موارد ممکن است در کنترل خونریزی قاعدگی نیز مورد استفاده قرار گیرند.
آمپول آمینوکاپروئیک اسید: این دارو جزو آنتی فیبرینولیتیکها است که با کاهش فعالیت فیبرینولیز (مکانیسم اصلی خونریزی)، به کاهش شدت و مدت زمان خون ریزی پریود کمک میکند. این دارو به صورت آمپولهای 500 میلیگرمی تزریق میشود.
آمپول ترانکسامیک اسید: این دارو نیز یک آنتی فیبرینولیتیک است که با کاهش فعالیت فیبرینولیز، به کاهش شدت و مدت زمان خونریزی پریود کمک میکند. این آمپول 500 میلیگرمی است و معمولاً هر 8 الی 12 ساعت یکبار تزریق میشود.
آمپول استروژن: در برخی موارد، مصرف استروژن میتواند به کنترل خون ریزی پریود کمک کند. این دارو هم به صورت آمپول تزریقی و هم قرص خوراکی مصرف میشود.
شرایط تجویز قرص برای خونریزی شدید پریود چیست؟
خون ریزی پریود در حالت شدید یکی از مشکلات شایع در زنان است که ممکن است باعث ایجاد ناراحتی و مشکلاتی مانند کم خونی شود. باید توجه داشته باشید که تجویز قرصهای خاص برای هر فرد، براساس نوع و میزان خونریزی و حتی علت بهوجود آمدن آن تعیین میشود.
قرصهای کاهش خون ریزی پریود، عمدتاً به دو دسته تقسیم میشوند: قرصهای حاوی هورمون و قرصهای غیرهورمونی. در دسته قرصهای حاوی هورمون، قرصهای حاوی استروژن و پروژسترون وجود دارند که با تنظیم هورمونهای زنانه، موجب کاهش شدت و مدت زمان خون ریزی پریود میشوند.
این قرصها معمولاً به صورت دورهای، مثلاً هر ماهه، تجویز میشوند. قرصهای غیرهورمونی، مانند اسید آمینوکاپروئیک و ترانکسامیک، به صورت آنتی فیبرینولیتیک عمل میکنند و با کاهش فعالیت فیبرینولیز (مکانیسم اصلی خونریزی)، به کاهش شدت و مدت زمان خون ریزی پریود کمک میکنند. این قرصها به صورت دورهای، مثلاً هر ماهه، یا براساس نیاز تجویز میشوند.
معمولا اگر شدت خونریزی شما به حدی بالا رفته باشد که مانع از انجام فعالیتهای روزمره شما شده یا علائم کمخونی داشته باشید؛ پزشک ممکن است برای شما قرصهای خاصی در جهت کاهش خونریزی تجویز کند.
به جز این مورد، اگر استفاده از روشهای دیگر مانند تزریق آمینوکاپروئیک اسید، ترانکسامیک اسید، یا هر داروی خاص دیگر در کنترل خونریزی پریود شما موثر نباشد، پزشک قرص خوراکی برای شما تجویز میکند. در برخی موارد، بیماران نمیتوانند از این داروها استفاده کنند. در این شرایط نیز پزشک ممکن است برای شما قرص خوراکی دیگری تجویز کند.
نقش تغذیه در تنظیم و بهبود قاعدگی
بسیاری از افراد این سوال را از ما میپرسند که “برای قطع خونریزی قاعدگی چه بخوریم؟” در پاسخ باید گفت تغذیه سالم و متنوع برای کاهش شدت خونریزی در دوران پریود بسیار مهم است. برخی از رژیمهای غذایی حاوی انواع مختلفی از مواد مغذی میتوانند در کاهش شدت و مدت زمان خونریزی پریود مؤثر باشند و بهتر است در این دوران مورد استفاده قرار گیرند.
متخصصان با توجه به شرایط بدنی هر فرد، رژیمهای غذایی متفاوتی پیشنهاد میکنند، اما لیست زیر هم میتواند مکمل خوبی در کنار مشاوره با پزشک باشد:
- مصرف غذاهای حاوی ویتامین کا: ویتامین کا یکی از مهمترین عوامل جهت جلوگیری از خونریزی بیش از حد و بهبود درمان کم خونی است. این ویتامین در سبزیجات، جگر، ماهی و تخم مرغ وجود دارد. بنابراین، مصرف این مواد غذایی میتواند به کاهش خونریزی پریود کمک کند.
- مصرف غذاهای حاوی آهن: یکی دیگر از مواردی که باعث خونریزی پریود شدید میشود، کمبود آهن است. بنابراین، مصرف غذاهایی مانند گوشت قرمز، مرغ، ماهی، حبوبات، نخود فرنگی، آجیلها و سبزیجات تازه به عنوان منابع غنی آهن میتواند در کاهش راندمان خونریزی در پریود کمک کند.
- مصرف مواد غذایی غنی از فیبر: استفاده از مواد غذایی حاوی فیبر مثل سبزیجات، میوهها، غلات و نان سبوس دار میتواند در کاهش شدت خونریزی و حتی به درمان اسهال کمک کند. به جز این مورد، مصرف فیبر در رژیم غذایی میتواند به بهبود عملکرد روده نیز کمک زیادی کند.
- مصرف مواد غذایی غنی از روی: روی موجود در مواد غذایی مانند ماهی، گوشت قرمز، جگر، برنج، حبوبات و غلات، یکی دیگر از موادی است که میتواند به کاهش شدت خونریزی قاعدگی کمک کند.
- مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین سی: استفاده از غذاهای حاوی ویتامین سی مثل پرتقال، گوجهفرنگی، برگ کلم، نارنگی، کیوی و سبزیجات، میتواند به بهبود جذب آهن و در نتیجه کاهش شدت خونریزی قاعدگی کمک کند.
- مصرف مواد غذایی حاوی روغنهای چرب امگا سه: مصرف غذاهایی همچون کنجاله کنجد، ماهی، کره بادام زمینی، و انواع روغنهای گیاهی حاوی اسیدهای چرب امگا سه میتواند به کاهش التهاب و شدت خونریزی پریود کمک کند.
به جز قطع خونریزی پریود با قرص از چه روشهایی برای درمان استفاده میشود؟
کنترل و قطع خونریزی پریود با قرص تنها یک راه درمانی برای این مسئله است و برای کاهش شدت و مدت زمان خونریزی دوران قاعدگی میتوان از روشهای دیگر نیز بهره برد. در برخی از موارد، خونریزی پریود با شدت بالا ممکن است باعث ایجاد مشکلاتی در افراد شود و نگرانیهایی را بهدنبال داشته باشد. برای کنترل خونریزی پریود شما میتوانید از روشهای مختلف دیگر نیز بهره ببرید که در ادامه به آنها اشاره میشود.
روشهای غیردارویی مانند استفاده از دم کرده چای سبز، کمپرس گرم و سرد، ماساژ و تمرینات ورزشی میتواند در منزل برایتان مفید باشد. در صورتی که خونریزی پریود شما ناشی از عدم تعادل هورمونی باشد، متخصص مورد نظر ممکن است استفاده از دستگاههای کنترل کننده هورمون را نیز پیشنهاد دهد. این روش با تنظیم تولید هورمونهای زنانه، به کنترل خونریزی پریود کمک میکند.
برخی از روشهای طب سنتی مانند استفاده از گیاهان دارویی، ماساژ، آروماتراپی و اکوپانکچر باعث کنترل خونریزی پریود میشود. در صورتی که خونریزیتان بسیار شدید باشد و به دیگر روشهای درمانی پاسخ ندهد، این امکان وجود دارد که پزشک اقدام به عمل جراحی برای کنترل خونریزی پریود کند.
در نهایت، برای کنترل خونریزی پریود، مهم است که سبک زندگی سالم و عادی را رعایت کنید. مصرف مواد غذایی سالم و متنوع، تمرینات ورزشی منظم، خواب کافی و کنترل استرس همگی میتوانند برای مدیریت این مشکل موثر باشند.
سوالات متداول
برای کم شدن خونریزی قاعدگی چه قرصی بخوریم؟
قرصی که دکتر برای کم شدن خونریزی پریود تجویز میکند به علت و شدت خونریزی، سن و شرایط سلامتی فرد بستگی دارد. اما در کل داروهایی نظیر قرصهای ضد بارداری هورمونی، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ناپروکسن و ایبوپروفن، سایر داروهای هورمونی با ترکیبات حاوی استروژن و پروژستین برای افراد تجویز میشود.
قطع خونریزی پریود با استفاده از قرص برای چه افرادی مناسب نیست؟
زنان باردار یا زنانی که احتمال میدهند باردار باشند، زنانی که دورههای قاعدگی طولانی (بیش از 8 روز) دارند، زنانی که سابقه لخته شدن خون، سکته مغزی یا حمله قلبی دارند و مواردی از این دست، نباید از این روش برای قطع پریود استفاده کنند.
سخن پایانی
برخی از افراد در شرایط خاصی مانند تعطیلات، سفر و… بهدنبال روشهایی برای قطع پردیودشان هستند. قطع خونریزی پریود با قرص یکی از راههای پیشنهادی به این افراد است. در این مقاله بطور مفصل درباره این روش، داروهای موجود و منع مصرف آن صحبت کردیم. فراموش نکنید که هیچ مطلب آموزشی جای مراجعه به پزشک برای بررسی دقیق مسئلهتان را نمیگیرد. کلینیک زنان و زایمان دکتر روشن با بهترین کادر متخصص آماده خدمترسانی به شما عزیزان است.