جوش تناسلی در مردان نه تنها میتواند موجب ناراحتی و درد شود، بلکه اعتماد به نفس فرد را نیز تحت تأثیر قرار دهد. برای بسیاری از مردان، آگاهی از علل ایجاد جوش تناسلی و راههای درمان آن امری حیاتی است. در این مقاله از بلاگ کلینیک زنان دکتر روشن میخواهیم درباره راههای درمان جوش تناسلی مردان صحبت کنیم. پس تا انتها با ما همراه باشید.
نکته: این مطلب فقط جنبه آموزشی دارد. اگر در ناحیه تناسلیتان زائدهای مشاهده میکنید که بعد از چند روز برطرف نشد، حتما برای دریافت مشاوره و درمان مناسب، با یک پزشک متخصص مشورت کنید.
جوش تناسلی چیست؟
فهرست مطالب
ضایعات پوستی در ناحیه تناسلی، چه در مردان و چه در زنان، میتوانند دلایل مختلفی داشته باشند. این ضایعات ممکن است به صورت جوش، دانه، کیست یا زگیل ظاهر شوند. برخی از دلایل شایع بروز این مشکلات شامل عفونتهای باکتریایی، ویروسی یا قارچی، آلرژیها، تحریک پوست و بیماریهای پوستی مانند پسوریازیس است. اگر این زائدههای پوستی بصورت سرسفید و شبیه آکنههای صورت باشد جای نگرانی نیست و بعد از گذشت چند روز خودبهخود درمان میشود. اما اگر بعد از یک هفته درمان نشد یا با علائمی چون عفونت، درد و تب مواجه شدید، باید برای بررسی بیشتر به پزشک مراجعه کنید.
سایت medicalnewstoday یک سایت معتبر در حوزه سلامت است. این سایت در مقالهای با عنوان «چرا روی آلت تناسلی من برآمدگیهای سفید وجود دارد؟» آمده است که:
دانههای سفید و برآمدگیهای کوچک روی ساقه یا سر آلت تناسلی مردان شایع و معمولاً بیضرر هستند. گاهی اوقات، این دانههای سفید در اثر عفونتهای آمیزشی ایجاد میشوند. جوشهای سر سفید زمانی تشکیل میشوند که منافذ پوست با چربی طبیعی پوست به نام سبوم، همراه با عرق، سلولهای مرده پوست و سایر آلودگیها مسدود شوند. وقتی باکتریها وارد منافذ پوست میشوند، علاوهبر التهاب برآمدگیهای کوچک، سفید و گرد را در این نواحی بوجود میآورند. این لکهها بیضرر هستند و معمولاً خود به خود از بین میروند و نباید ناراحتی قابل توجهی ایجاد کنند.
توجه داشته باشید که برآمدگیها روی یا اطراف آلت تناسلی ممکن است چیزی غیر از جوشهای سر سفید باشند. در برخی موارد، ممکن است نشانهای از یک وضعیت سلامتی زمینهای باشند که نیاز به درمان دارد. برای اینکه بهتر متوجه شوید پیشنهاد میدهیم که مقاله از کجا بفهمیم زگیل تناسلی داریم یا جوش؟ را مطالعه کنید.
علل و انواع جوش تناسلی مردان
در پاسخ به این سوال که «علل ایجاد کننده جوش در ناحیه تناسلی مردان و انواع آن شامل چه مواردی هستند؟» میتوان به این موارد اشاره کرد:
جوشهای سرسفید روی آلت تناسلی
جوش سرسفید روی آلت تناسلی بیشتر مشابه جوشهای نقاطی از بدناند که منافذ زیادی در سطح پوست وجود دارد مانند صورت، سینه و پشت. همچنین جوشهای سرسفید ممکن است روی پوست آلت تناسلی نیز ایجاد شوند. جوشهای سرسفیدی که روی آلت تناسلی ایجاد میشوند، معمولا در نواحی پایه یا قسمتهای میانی آلت تناسلی ایجاد میشوند.
این جوشها زمانی تشکیل میشوند که ترکیبی از سبوم (روغن طبیعی پوست) همراه با عرق، پوست مرده و سایر مواد زائد باعث مسدود شدن منافذ خروجی پوست میشوند. علاوهبر این، گاهی باکتریهای موجود در سطح پوست وارد این منافذ شده و باعث ایجاد التهاب و تورم کوچک، قرمز و گرد میشوند. جوشهای سرسفید معمولاً خود به خود از بین میروند و وجود آنها سلامتی پوست بیمار را تهدید نمیکند؛ بنابراین وجود آنها جای نگرانی ندارد.
درمان جوش سرسفید آلت تناسلی
این جوشها ناشی از آکنه و معمولاً بدون علامت بوده و خطری برای سلامتی فرد ایجاد نمیکنند، بنابراین درمان خاصی برای جوش تناسلی مردان توصیه نمیشود. با این وجود، با انجام یکسری اقدامات ساده میتوان ریسک تشکیل جوشهای سرسفید روی آلت تناسلی را کاهش داد و یا از گسترش آن جلوگیری کرد:
برای پیشگیری از گسترش جوشهای سرسفید از لمس آنها خودداری کنید و در صورت تماس با آنها دست خود را به خوبی بشویید. برای جلوگیری از تجمع باکتریها و چربی که میتواند باعث انسداد منافذ پوستی و ایجاد جوش در سطح پوست ناحیه تناسلی شود، ناحیه تناسلی خود را به طور مرتب با صابونهای ملایم بشویید.
استفاده از داروهای بدون نسخه که باکتریها و چربی اضافی سطح پوست را کاهش میدهند نیز میتواند در این زمینه کمککننده باشد. از دستکاری و ترکاندن جوشهای سرسفید اجتناب کنید، زیرا این کار میتواند باعث تحریک آنها و ایجاد زخم شود که در ادامه بستر مناسبی برای ایجاد عفونت پوستی فراهم میکند.
بعضی اوقات از مواد شیمیایی محرک مانند بنزوئیل پراکسید، اسید سالیسیلیک یا لایهبردارها برای مداوای جوش تناسلی مردان استفاده میشود و از آنجایی که پوست آلت تناسلی بسیار حساس است، ممکن است نسبت به این مواد واکنش نشان دهد. بنابراین اگر بیمار پس از استفاده از این داروها در رفع جوشهای تناسلی آقایان متوجه سوزش در پوست این ناحیه شد، توصیه میشود فوراً استفاده از این داروها را متوقف کرده و برای درمان جایگزین با پزشک متخصص پوست خود مشورت کند.
پاپولهای مرواریدی آلت تناسلی
پاپولهای مرواریدی آلت تناسلی برجستگیهای گوشتی و کوچکی هستند که معمولاً به صورت ردیفهایی در اطراف سر آلت تناسلی تشکیل میشوند. پاپولهای مرواریدی آلت تناسلی معمولاً در سنین بعد از بلوغ ایجاد میشوند. اگرچه عامل اصلی ایجادکنندهی آنها به طور کامل شناسایی نشده است اما این ضایعات معمولا بدون علامت بوده و خطری برای سلامتی فرد ندارند.
درمان پاپولهای مرواریدی آلت تناسلی
در بیشتر موارد، پاپول مرواریدی آلت تناسلی بدون علامت بوده و نیازی به درمان ندارد. بنابراین نیازی به تجویز مسکن یا هر نوع مرهم یا لوسیون نبوده و اطمینانبخشیِ پزشک معالج مبنی بر اینکه این ضایعات بیخطراند، کافی است.
با این حال، اگر بیمار به دلیل مسائل زیبایی و یا نگرانی در مورد وجود این ضایعات تمایل به دریافت بهبود جوشهای تناسلی در مردان موثر بر روی پاپولهای مرواریدی آلت تناسلی داشته باشد، میتوان از روشهای درمانی همچون سرمادرمانی، لیزردرمانی برای برداشتن پاپولهای مرواریدی آلت تناسلی استفاده کرد.
لازم به ذکر است هیچ گونه درمان خانگی برای رفع پاپول مرواریدی آلت تناسلی توصیه نمیشود. استفاده از مواردی همچون خمیردندان، روغن کرچک یا اسیدهایی مانند آبلیمو بر روی برجستگیها برای معالجه جوش تناسلی مردان به هیچ وجه توصیه نمیشود و مهم تر از همه اینکه نباید پاپولهای مرواریدی آلت تناسلی را دستکاری کرده و یا اینکه نباید سعی کنید خودتان آنها را از بین ببرید؛ زیرا انجام این کار علاوه بر آن که باعث آسیب به پوست شما میشود، میتواند زمینه را برای عفونتهای پوستی نیز فراهم کند.
لکههای فوردایس
لکههای فوردایس جوشهای زرد یا سفید رنگی هستند که روی سر، ساقه یا پوستِ ختنهگاهِ آلت تناسلی ایجاد میشوند. لکههای فوردایس در واقع غدد چربی بزرگ شده هستند و معمولا اندازهی کوچکی داشته که برای بیمار خطری نداشته و نیاز به انجام بررسی بیشتر و دریافت درمان جوش روی آلت تناسلی مردان ندارند.
اگرچه لکههای فوردایس نیازی به درمان ندارند، اما اگر ظاهر لکهها باعث ناراحتی بیمار شود، ممکن است پزشک یکسری اقدامات درمانی را به بیمار توصیه کند که از جملهی آنها میتوان به لیزردرمانی و برخی درمانهای موضعی و خوراکی اشاره کرد. پیشنهاد میشود در صورتی که وجود این لکهها برای شما آزاردهنده است، با یک متخصص پوست جهت انتخاب بهترین روش درمان جوشهای ناحیه تناسلی مردان که مناسب با مشکل شما میباشد، مشورت نمایید.
غدد تایسون
غدد تایسون غدد چربیریز هستند که در دو طرف فرنولوم، که چین بافت همبند زیر آلت تناسلی است، قرار گرفتهاند. این غدد به صورت برآمدگیهای کوچک زرد یا سفید رنگ در زیر سر آلت تناسلی ظاهر میشوند که ساختارهای عادی در نظر گرفته شده و برای فرد خطری ایجاد نمیکنند. بنابراین به اقدام خاصی از نظر مداوای جوشهای تناسلی مردان نیاز ندارند.
موهای رشد کرده به داخل فولیکول
موها میتوانند در هر ناحیهای از پوست، حتی در ناحیه شرمگاهی، به داخل فولیکول رشد کنند. این اتفاق باعث بروز برجستگیهای خارشدار و تغییر رنگ پوست در اطراف فولیکول میشود. این برآمدگیها ممکن است دردناک یا ناراحتکننده باشند، اما تهدید جدی برای سلامت فرد ندارند.
در بسیاری از موارد، این موهای رشد کرده به خودی خود برطرف میشوند. اما گاهی اوقات ممکن است عفونت کرده و موجب التهاب شوند. در این مواقع، فرد میتواند با استفاده از یک سرنگ استریل، مو را از فولیکول خارج کند و سپس از کرم ضدباکتری در محل استفاده نماید.
تگهای پوستی
تگهای پوستی ضایعات کوچک و نرم در سطح پوست هستند که بیشتر در میان مردان میانسال شایع تر بوده و وجود آنها برای فرد خطری ندارد.
فولیکولیت
التهاب و عفونت فولیکولهای مو نیز یکی دیگر از علل ایجاد کنندهی جوش در ناحیه تناسلی مردان است که به صورت برجستگیهای قرمزرنگ و ملتهب ظاهر میشوند. همچنین این برجستگیها ممکن است دردناک و همراه با خارش باشند.
درمان فولیکولیت
در بیشتر موارد فولیکولیت به طور خود به خود و بدون درمان برطرف میشود. با این حال، فولیکولیتهای مقاوم یا عود کننده ممکن است به درمان آنتیبیوتیکی موضعی نیاز داشته باشند که علاوه بر رفع فولیکولیت در پیشگیری از عودهای بعدی آن نیز کمک کننده است.
مولوسکوم کنتاژیوزوم Molluscum contagiosum
مولوسکوم کنتاژیوزوم یا زگیل آبکی یکی از انواع بیماریهای درگیرکنندهی پوست است که در اثر ویروسی به همین نام ایجاد میشود و باعث ایجاد برجستگیهای گرد و بدون درد روی پوست ناحیه تناسلی میشود. اندازه این ضایعات ممکن است در حد یک تا چند میلی متر متغیر باشد. عفونت پوستی ناشی از مولوسکوم کنتاژیوزوم در اطفال بیشتر دیده میشود. بثورات پوستی ناشی از مولوسکوم کنتاژیوزوم به صورت ضایعات خوشهای در سطح پوست ناحیه تناسلی تشکیل میشوند.
در افراد بزرگسال سالم، مولوسکوم کونتاژیوزوم که اندام تناسلی را درگیر میکند، یک بیماری منتقله از راه تماس جنسی در نظر گرفته میشود. ممکن است بیمار تودههایی در شکم، کشاله ران و رانها و همچنین آلت تناسلی خود نیز لمس کند. لازم به ذکر است تا زمانی که بیمار این تودهها را داشته باشد، بیماری وی مسری بوده و باید از تماس جنسی خودداری کند.
درمان مولوسکوم کنتاژیوزوم
عفونت پوستی ناشی از این ویروس معمولاً نیاز به درمان خاصی نداشته و طی 6 تا 12 ماه به طور خود بخود رفع میشود. البته در بیشتر موارد مداخله پزشکی برای از بین بردن تودهها توصیه می شود؛ زیرا آنها بسیار مسری بوده و خطر درگیر شدن افراد دیگر از طریق تماس جنسی بسیار بالاست. از درمان جراحی با کرایو و درمان موضعی نیز جهت درمان ضایعات پوستی مولوسکوم کنتاژیوزوم استفاده میشود.
لیکن پلان
لیکن پلان به صورت برجستگیهای تغییر رنگ یافته است که میتواند در هر نقطه از بدن از جمله آلت تناسلی تظاهر پیدا کند. این برجستگیها در واقع پاپولهایی هستند که به شکل یک حلقه در اطراف سر آلت تناسلی تشکیل میشوند. بثورات ناشی از لیکن پلان ممکن است خارش دار و ناراحت کننده باشد، اما در برخی موارد نیز بدون علامت بوده و برای فرد مشکلی ایجاد نمیکند.
درمان لیکن پلان
درمان لیکن پلان در ناحیه تناسلی شامل استفاده از کورتیکواستروئیدهای موضعی و داروهای سرکوبکننده ایمنی موضعی است.
بیماریهای منتقل شونده از راه تماس جنسی (STI)
برخی از ضایعات یا جوشهایی که روی آلت تناسلی ایجاد میشوند به دلیل عفونتهای منتقل شونده از راه تماس جنسی (STI) هستند و نیازمند انجام بررسیهای بیشتر و دریافت درمان است. بیماریهای منتقل شونده از راه تماس جنسی که میتوانند باعث بروز ضایعات تناسلی شوند. در ادامه به برخی از آنها اشاره میکنیم.
زگیل ناحیه تناسلی
زگیل تناسلی توسط ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد میشود که شایعترین عامل ایجاد کننده STI (عفونت منتقله از طریق تماس جنسی) است. زگیل تناسلی برجستگیهایی به رنگ گوشتی یا خاکستری است که می تواند روی آلت تناسلی و نواحی اطراف آن از جمله کشاله ران، رانها و یا مقعد ایجاد شود. همچنین، زگیل ناحیه تناسلی ممکن است باعث ایجاد علائمی مثل خارش و خونریزی نیز در محل درگیری پوستی شود.
درمان زگیل ناحیه تناسلی
بسیاری از انواع ویروسهای زگیل تناسلی اغلب خود به خود توسط سیستم ایمنی بدن از بین میروند، بسیاری زگیل های کوچک هم از بین میروند اما ویروس HPV میتواند در سلولهای پوست ناحیه تناسلی باقی مانده و مجددا باعث عود و بازگشت زگیل تناسلی شود. درمان زگیل تناسلی صرفا تظاهرات ضایعه شکل آن را از بین میبرد نه عامل ویروس را. زگیلهایی نیز که به درمان موضعی اولیه مقاوم هستند را میتوان با جراحیهای جزئی، مانند کرایوسرجری، الکتروکوتریزاسیون یا اکسیزیون برداشت.
سیفلیس
سیفلیس نیز یکی دیگر از بیماریهای منتقله از راه تماس جنسیست که میتواند باعث ایجاد ضایعات پوستی در ناحیه تناسلی شود. عفونت ناشی از سیفلیس یک عفونت باکتریال است و عامل ایجاد کنندهی آن باکتری ترپونما پالیدوم است. اولین علامت عفونت سفلیس، تشکیل یک زخم کوچک به نام شانکر در ناحیه تناسلی است که 21 روز پس از ورود باکتری به بدن شکل میگیرد. شانکر معمولاً در محلی از پوست که باکتری از آن ناحیه وارد بدن شده است، ایجاد میشود.
در بسیاری از بیماران فقط یک شانکر ایجاد میشود، در حالی که در برخی از آنها چندین شانکر در سطح پوست تشکیل میشود. عفونت سیفلیس در طی چند مرحله ایجاد میشود و معمولا طی این مراحل بدون درمان باقی مانده و پیشرفت میکند. این اتفاق منجر به ایجاد عوارض و پیامدهای جدی و خطرناکی شده که بر اعضای مهم بدن از جمله قلب و مغز بیمار تأثیرات مهم و جبران ناپذیری میگذارد.
درمان سیفلیس
پنیسیلین، درمان ارجح برای رفع جوشهای تناسلی آقایان ناشی از عفونت سفلیس است. اگر درمان با پنیسیلین طی سال اول ابتلا به عفونت سیفلیس صورت بگیرد، یک بار تزریق برای درمان بیماری کافی است. اما اگر مدت زمان ابتلا به عفونت بیش از یک سال باشد، به دوزهای بیشتری از این آنتیبیوتیک برای بهبود جوشهای تناسلی مردان ناشی از سیفلیس نیاز است.
تبخال ناحیه تناسلی
تبخال ناحیهی تناسلی از جمله بیماریهای مسری از طریق تماس جنسیست. عامل ایجاد تبخال تناسلی ویروسی به نام هرپس سیمپلکس است. تبخال ناحیه تناسلی معمولا به شکل برجستگیهای کوچک قرمز رنگ یا تاولهای سفید روی آلت تناسلی تظاهر می یابد و هنگامی که این تاولها پاره می شوند باعث پوسته پوسته شدن ناحیه درگیر و ایجاد زخم در این ناحیه میشوند. همچنین، ممکن است قبل از بیرون ریختن تاول در پوست ناحیه تناسلی احساس درد یا خارش داشته باشید. از دیگر علائم این بیماری میتوان به علائم شبه آنفولانزا و تورم غدد لنفاوی در کشاله ران نیز اشاره کرد.
درمان تبخال ناحیه تناسلی
در حال حاضر هیچ روش درمانی قطعی و کاملی برای معالجه جوش تناسلی مردان که علت آن ویروس هرپس سیمپلکس باشد وجود ندارد، اما درمان با داروهای ضدویروسی میتواند به بهبود سریعتر زخمها، کاهش شدت، طول مدت علائم و کاهش دفعات عود بیماری کمک کند. داروهای ضدویروس مانند آسیکلوویر و والاسیکلوویر در درمان تبخال تناسلی کمک کننده هستند.
معالجه جوش تناسلی مردان: چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر متوجه هر نوع زخم یا ضایعه پوستی یا تغییر غیرطبیعی در پوست آلت تناسلی خود شدید و یا در مورد بدخیم شدن جوشهای ناحیه تناسلی خود نگران هستید، توصیه میشود که برای ارزیابی بیشتر از نظر علل زمینهساز خطرناک از جمله عفونتهای منتقلشونده از راه تماس جنسی به پزشک متخصص پوست خود مراجعه کنید. اگر از نظر پزشک و پس از انجام آزمایشات لازم احتمال ابتلا به سرطان رد شد؛ میتوان مداوای جوش تناسلی مردان را شروع کرد.
سخن پایانی
در بیشتر موارد جوش ناحیه تناسلی مردان خطرناک نیست و وجود آن برای سلامت فرد تهدیدی محسوب نمیشود. بنابراین برای درمان جوش تناسلی مردان معمولا یا نیازی به اقدام خاصی وجود ندارد یا با درمانهای موضعی ساده درمان میشوند.
توصیه میشود تا زمانی تشخیص علت ایجاد کننده ضایعات ناحیه تناسلی و دریافت مداوای جوش تناسلی مردان در موارد عفونی از فعالیت جنسی خودداری کنید تا احتمال انتقال یک بیماری مقاربتی به فرد دیگر کاهش یابد. در نهایت اگر تمایل به کسب اطلاعات بیشتر در مورد درمان جوش سر سیاه در ناحیه تناسلی مردان و به طور کلی انواع روشهای درمان جوش روی آلات تناسلی مرد دارید، پیشنهاد میکنیم با پزشکان کلینیک تخصصی زنان دکتر روشن در این زمینه مشورت نمایید.