علت جوش در ناحیه تناسلی میتواند دغدغه بسیاری از افراد باشد، چرا که این مشکل نه تنها آزاردهنده است، بلکه ممکن است نشانهای از یک بیماری جدیتر باشد. جوش تناسلی میتواند به دلایل مختلفی از جمله عفونتهای پوستی، مشکلات هورمونی یا حتی بیماریهای مقاربتی ایجاد شود. نادیده گرفتن این مشکل و عدم آگاهی از دلایل آن میتواند منجر به تشدید عوارض، گسترش عفونت یا حتی پیامدهای خطرناکتری شود. همین موضوع باعث میشود که بسیاری افراد احساس نگرانی و اضطراب داشته باشند.
اما جای نگرانی نیست! در این مقاله، به بررسی دقیق علت جوش تناسلی و علائم مرتبط با آن میپردازیم. همچنین راهکارهای پیشگیری و درمانهای موثر را معرفی میکنیم تا بتوانید با خیال راحت و آگاهی کامل این مشکل را مدیریت کنید. با ما همراه باشید تا به سلامت و آرامش برسید.
علت جوش تناسلی چیست؟
فهرست مطالب
در پاسخ به سؤال علت جوش تناسلی چیست، عوامل مؤثری وجود دارد. عوامل مختلف به طور مثال فولیکولیت، رویش موهای زائد، فشار واردشدن به بدن ناشی از پوشیدن لباس تنگ، عدم رعایت بهداشت کافی، نوسانات هورمونی، استفاده از محصولات خاص بهداشتی و عفونتهای مقاربتی را میتوان نام برد. این عوامل موجب بروز علت جوش ناحیه تناسلی شده و افراد میتوانند با پزشک خود درباره این موارد مشورت کنند تا درمان هر چه سریعتر رخ دهد و از شر این جوش در ناحیه تناسلی خلاص شوند.
علت جوش تناسلی همیشه مشخص نیست. بااینحال، برخی از معمولترین دلایل در ادامه مطرح شده است. علت جوش تناسلی با انواع دیگر جوشهای بدن قابلمقایسه است، اگرچه دلایل ممکن است متفاوت باشد. به طور مثال درماتیت لمسی نوعی اگزما است که در اثر تماس با یک ماده حساسیتزا یا محرک روی پوست ایجاد میگردد. بسیاری از بروز جوشهای واژن به دلیل درماتیت تماسی ناحیه تناسلی ایجاد میگردد. موارد صابونهای معطر و شویندههای حمام، مواد شوینده لباسشویی، اقلام بهداشتی مانند لوسیونها، پودرها و دئودورانتها، روانکنندههای شخصی، اسپرم کشها یا کاندومها و نوارهای بهداشتی یا تامپونهای عرق، بهویژه ادرار اسپرم معطر جز محرکها و آلرژنهای رایجی است که در ایجاد علت جوش تناسلی نقش دارند.
فولیکولیت
فولیکولیت یکی از بیماریهای شایع پوستی است که با التهاب یا عفونت فولیکولهای مو، منافذ ریز در پوست که رویش مو در آن اتفاق میافتد، مشخص میشود. در واقع یکی از علت جوش ناحیه تناسلی میتواند محسوب شود. فولیکولیت قسمتهای مختلف بدن، از جمله ناحیه تناسلی را تحتتأثیر قرار میدهد. این بیمار پوستی توسط عوامل متعددی ایجاد میگردد و شدت آن میتواند از حالت خفیف (بهمرور محو میگردد) تا حالت شدیدتر تغییر کند. این التهاب اغلب در اثر عفونتهای باکتریایی یا قارچی ایجاد میگردد. این عارضه میتواند منجر به ایجاد برجستگیهای قرمز و جوش مانند در ناحیه تناسلی گردد.
عوامل مختلفی میتواند باعث ایجاد فولیکولیت گردد. شایعترین علت فولیکولیت باکتری، استافیلوکوکوس اورئوس است. زمانی که این باکتریها وارد فولیکول مو شده و آن را آلوده کنند، منجر به التهاب و ایجاد برآمدگیهای جوش مانند گردد. وجود باکتری در ناحیه تناسلی هم علت جوش ناحیه تناسلی هم میتواند محسوب گردد. عفونت قارچی یک نوع از دلیل جوش در ناحیه تناسلی، ارگانیسمهای قارچی مانند مخمر است که میتوانند باعث فولیکولیت بهخصوص در نواحی گرم و مرطوب بدن گردند. موهای زیر پوستی زمانی اتفاق میافتند که فولیکولهای مو در زیر پوستگیر کرده یا پیچ میخورند، همین امر منجر به التهاب و ظاهرشدن جوشها شده که باعث علت جوش ناحیه تناسلی هم میگردد.
علائم بروز فولیکولیت
علائم بروز فولیکولیت را میتوان به طور مثال بهصورت پوسچولها یا پاپولهای کوچک قرمز یا سفید در پایه فولیکولهای مو (بهصورت برجسته است)، خارش یا سوزش در ناحیه آسیبدیده، حساسیت یا ناراحتی، تشکیل کورکهای بزرگتر و دردناکتر بیان کرد. علائم خطرناکی که منجر به بروز فولیکولیت میگردد به طور مثال میتوان بهداشت ضعیف، فشارآوردن به بدن با استفاده از پوشیدن لباسهای تنگ، فولیکولهای مو آسیبدیده، ضعف سیستم ایمنی بدن و شرایط پوستی موجود از قبل را نام برد.
درمان فولیکولیت
درمان فولیکولیت به علت و شدت آن بستگی دارد. موارد خفیف فولیکولیت ممکن است بهخودیخود برطرف شود، اما در برخی موارد ممکن است درمان لازم باشد. از درمانهایی که میتوان در نظر گرفت بهصورت مصرف، آنتیبیوتیکهای موضعی یا کرمهای ضدقارچ، آنتیبیوتیکهای خوراکی یا داروهای ضدقارچ برای موارد شدیدتر است. میتوان از کمپرس آب گرم برای کاهش ناراحتی استفاده کرد. توجه داشته باشید که در هنگامی که دچار این عارضه پوستی میشوید حتماً از تراشیدن ناحیه آسیبدیده تا زمان بهبودی خودداری کنید و اقدامات بهداشتی مناسب برای جلوگیری از عفونت بیشتر را حتماً در نظر داشته باشید و رعایت کنید.
پیشگیری از فولیکولیت
برای پیشگیری از فولیکولیت میتوانید ناحیه آسیبدیده را تمیز و خشک نگه دارید، از لباسهای تنگ که میتوانند رطوبت در ناحیه جوش تناسلی نگه دارند، خودداری کنید. برای جلوگیری از علت جوش ناحیه تناسلی، هنگام اصلاح حتماً از تیغ تمیز و تیز استفاده کنید. بهعلاوه یکی دیگر از مهمترین دلیل جوش در ناحیه تناسلی، به اشتراک گذاشتن وسایل شخصی مانند حوله یا تیغ با دیگران است. برای جلوگیری از انتشار باکتری این وسایل شخصی را با دیگران به اشتراک نگذارید و از انجام آن بهشدت خودداری کنید.
اگر فولیکولیت با مراقبتهای خانگی بهبود نیابد، دردناکتر شود و گسترش یابد، در برخی مواقع سیستم ایمنی شما را ضعیف کند حتماً باید با متخصص پوست مشورت کنید، تا وضعیت را تشخیص داده و درمان مناسب را تجویز کند.
رویش موهای زائد
روییش موهای زائد که به نامهای فولیکولیت یا برآمدگیهای تیغی نیز شناخته میشوند، زمانی ایجاد میگردند که موهایی که تراشیده شده، اپیلاسیون شده یا کنده شده، بهجای بالا آمدن و خارجشدن از فولیکول، دوباره به داخل پوست رشد کنند. این امر میتواند منجر به التهاب، قرمزی و ایجاد برجستگیهای کوچک و دردناک گردد. موهای زیر پوستی میتوانند افراد را با هر نوع مو و رنگ پوستی تحتتأثیر قرار دهند، اما در افرادی که دارای موهای مجعد است، شایعتر است. در اینجا توضیح دقیقتری در مورد موهای زیر پوستی آورده شده است:
علل رویش موهای زائد
موهای زیر پوستی که علت جوش ناحیه تناسلی است اغلب در روشهای شایع رفع موهای زائد مانند تراشیدن، اپیلاسیون، کندن یابند زدن ایجاد میگردند. هنگامی که موکوتاه میگردد یا برداشته میشود، نوک مو گاهی اوقات میتواند پوست را تیز کند و در هنگام رشد دوباره آن را سوراخ کند. موهای مجعد یا درشت بیشتر به سمت پوست خم میگردند، به همین دلیل است که موهای زائد در افرادی که موهایشان پیچخورده، بیشتر است.
پوشیدن لباس تنگ طوری که به پوست ساییده شود، میتواند موها را به داخل فولیکولها برگرداند. استفاده از تکنیکهای نامناسب اصلاح مانند تراشیدن بیش از حد نزدیک میتواند خطر رشد موهای زیر پوستی را افزایش دهد. سلولهای مرده پوست میتوانند روی سطح پوست جمع گردند و فولیکولهای مو را مسدود کرده و احتمال رشد مو به سمت داخل را افزایش دهند.
درمان و پیشگیری از روییش موهای زائد
در بررسی دلیل ایجاد جوش در ناحیه تناسلی، درمان روییش موهای زائد به طور نامعمول یکی از موضوعات موردبحث بوده است. میتوان با استفاده از روشهایی مانند لایهبرداری ملایم به این صورت است که لایهبرداری منظم با یک اسکراب، لایهبردار ملایم یا یک برس نرم موجب حذف سلولهای مرده پوست و کاهش احتمال رشد موهای زیر پوستی میگردد. مرطوب نگهداشتن پوست نیز میتواند با نرم کردن پوست و مو از رشد موهای درون پوستی جلوگیری کند، استفاده از تکنیکهای صحیح اصلاح مانند استفاده از تیغ تیز و تمیز به این صورت که در جهت رشد موها بتراشید تا خطر رشد موهای زیر پوستی را به حداقل برسانید. همچنین از اصلاح نزدیک به پوست خودداری کنید.
در ادامه میتوانید از لیزر موهای زائد یا کرمهای موبر هم برای حذف موهای زائد بهجای استفاده از تیغ استفاده کنید. لباسهای تنگ مخصوصاً در ناحیه دستگاه تناسلی خودداری کنید. در آخر هم میتوانید از درمانهای موضعی حاوی اسید سالیسیلیک یا اسید گلیکولیک و کرمهای ضدباکتری (در صورت عفونت) استفاده کنید. حتماً چیدن موهای رشد کرده با موچین خودداری کنید این کار باعث ایجاد عفونت و زخم میگردد. بهطورکلی، برای پیشگیری و مدیریت موهای زائد شامل روشهای مناسب مانند نظافت درست، حفظ پوست سالم و توجه به تکنیکها و محصولاتی است که برای رفع موهای زائد است را در نظر بگیرید.
عدم رعایت بهداشت
اگر فرد بهداشت شخصی خود را بهدرستی انجام ندهد میتواند منجر به مسائل و مشکلات مختلفی برای خود گردد. رعایت بهداشت فردی برای سلامت کلی افراد، رفاه و جلوگیری از گسترش عفونتها ضروری است. عدم رعایت بهداشت به طور مطلوب باعث علت جوش ناحیه تناسلی هم میگردد. بهداشت ضعیف میتواند طیفی از عوامل و رفتارهایی را در بر گیرد که ممکن است بر جنبههای مختلف سلامت و زندگی روزمره فرد تأثیر بگذارد.
حمام یا دوشگرفتن مکرر میتواند منجر به تجمع عرق، کثیفی و باکتری روی پوست شده و همچنین باعث ایجاد بوی بدن و عفونتهای پوستی گردد و همین امر هم میتواند علت جوش ناحیه تناسلی گردد. تمیزکردن ناکافی ناحیه تناسلی و مقعدی میتواند منجر به عفونت، ناراحتی و بوی نامطبوع و علت جوش ناحیه تناسلی گردد. عدم شستن و تعویض منظم ملحفهها و لباسها میتواند به تکثیر کنهها و نشستن گردوغبار و باکتریها بروی لباس یا ملحفه کمک کند و باعث ایجاد آلرژی و مشکلات پوستی گردد.
نوسانات هورمونی
تغییرات هورمونی، مانند تغییراتی که در دوران بلوغ، قاعدگی، بارداری یا یائسگی رخ میدهد، میتواند بر ایجاد آکنه در نواحی مختلف بدن از جمله ناحیه تناسلی تأثیر بگذارد. عوامل تأثیرگذار بهصورت زیر است. این نوسانات هورمونی هم میتواند علت جوش ناحیه تناسلی گردد. در ادامه به برخی از مواردی که باعث نوسانات در هورمونها میشود، میپردازیم.
در دوران بلوغ، هم پسران و هم دختران افزایش تولید هورمونها از جمله آندروژنهایی مانند تستوسترون را تجربه میکنند. این هورمونها میتوانند غدد چربی پوست را برای تولید چربی بیشتر (سبوم) تحریک کنند. سبوم اضافی، همراه با سلولهای مرده پوست، میتواند فولیکولهای مو را مسدود کند و منجر به علت جوش ناحیه تناسلی گردد. تغییرات هورمونی که در طول چرخه قاعدگی رخ میدهد، بهویژه افزایش پروژسترون و سایر هورمونها، میتواند باعث افزایش تولید روغن شود و زنان را مستعد بروز آکنه، از جمله دلیل ایجاد جوش در ناحیه تناسلی آنها گردد.
بارداری شامل تغییرات هورمونی قابلتوجهی از جمله افزایش سطح پروژسترون است که میتواند منجر به تغییرات پوستی از جمله آکنه گردد. برخی از زنان ممکن است آکنه را نهتنها در صورت خود، بلکه در سایر نواحی بدن از جمله ناحیه تناسلی نیز تجربه کنند. نوسانات هورمونی مرتبط با یائسگی نیز میتواند بر پوست تأثیر بگذارد و منجر به تغییر در تولید چربی و افزایش احتمال بروز جوش در نواحی مختلف بدن مخصوصاً علت جوش در منطقه تناسلی گردد.
عفونتهای مقاربتی باعث چه نوع جوش تناسلی میگردد؟
عفونتهای مقاربتی ممکن است در حین دخول در صورت عدم رعایت بهداشت کافی رخ دهد. افراد در انجام برخی نکات دراینرابطه متأسفانه دقت نکرده و دچار بیماریهای پوستی که این یکی از علت جوش ناحیه تناسلی است. در این مورد عفونت به صورت تبخال، زگیل تناسلی بر بدن فرد ایجاد میگردد. تبخال تناسلی توسط ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) ایجاد میگردد و میتواند منجر به ایجاد زخمها یا تاولهای دردناک در ناحیه تناسلی گردد. گاهی اوقات ممکن است این زخمها با آکنه بهخصوص در زمان شیوع اولیه اشتباه گرفته شوند.
یکی از شایعترین انواع بیماریهای مقاربتی زگیل تناسلی است. تقریباً همه افراد فعال از نظر جنسی در زمانی از زندگی خود حداقل به یکشکل از ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) آلوده میشوند، ویروسی که باعث زگیل تناسلی میشود. زگیل تناسلی به بافتهای مرطوب ناحیه تناسلی آسیب میرساند. آنها ممکن است بهصورت جوشهای کوچک و گوشتی رنگ یا بهصورت زائدههای گلکلم مانند ظاهر شوند. در بسیاری از مواقع زگیلها آنقدر ریز هستند که دیده نمیشوند.
برخی از گونههای HPV تناسلی میتوانند زگیل تناسلی ایجاد کنند، درحالیکه برخی دیگر ممکن است باعث بدخیمی شوند. گونههای خاصی از HPV تناسلی را میتوان در برابر استفاده از واکسن محافظت کرد. زگیل تناسلی که توسط سویههای خاصی از ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد میگردد و میتواند بهصورت تودههای کوچک و برجسته در ناحیه تناسلی ظاهر گردد.
در برخی موارد، ممکن است با جوش اشتباه گرفته شود. تمایز بین آکنه و بیماریهای مقاربتی بسیار مهم است، زیرا روشهای درمانی برای این شرایط متفاوت است. اگر مشکوک به اینکه آکنه تناسلی دارید یا نگران علائمی در ناحیه تناسلی وجود دارد، توصیه میشود برای ارزیابی و تشخیص مناسب با یک متخصص پوست مشورت کنید. به طور مشابه، اگر عفونت دارید، فوراً برای آزمایش و درمان مناسب به پزشک مراجعه کنید.
زگیل تناسلی میتواند در فرج، دیوارههای واژن، ناحیه بین دستگاه تناسلی خارجی و مقعد، کانال مقعد و دهانه رحم در زنان ایجاد شود. آنها میتوانند در نوک یا ساقه آلت تناسلی، کیسه بیضه یا مقعد در مردان ظاهر شوند. زگیل تناسلی همچنین می تواند در دهان یا گلوی فرد پس از تماس جنسی دهانی با فرد آلوده ایجاد شود. مواردی مانند تورمهایی در ناحیه واژن که کوچک، گوشتی، قهوهای یا صورتی هستند، شکلی شبیه گلکلم که توسط دستهای از زگیل ایجاد میشود و خارش یا درد در ناحیه تناسلی مقاربت باعث خونریزی میشود، نشانهها و علائم زگیل تناسلی است.
زگیل توسط ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد میشود. حدود 40 گونه HPV وجود دارد که به ناحیه واژن آسیب میرساند. تماس جنسی معمولاً همیشه برای گسترش زگیل تناسلی استفاده میشود. برای آلودهکردن شریک جنسیتان لازم نیست زگیلهای شما قابل رویت باشند. اکثر افراد فعال جنسی در برخی مواقع به HPV دستگاه تناسلی آلوده میشوند. عواملی مانند داشتن رابطه جنسی با شرکای متعدد بدون محافظت، قبلاً به یک بیماری مقاربتی مبتلا شده باشد، داشتن رابطه جنسی با فردی که از گذشته جنسی او بیاطلاع هستید، شروع فعالیت جنسی در سنین پایین و داشتن سیستم ایمنی ضعیف در نتیجه HIV یا داروها پس از پیوند عضو میتوانند خطر ابتلا به عفونت را افزایش دهند.
عوارض عفونت HPV
عوارض عفونت HPV ممکن است شامل موارد مختلفی شود، به برخی از آنها اشاره خواهد شد. سرطان دهانه رحم و عفونت HPV دستگاه تناسلی به هم مرتبط هستند. انواع خاصی از HPV نیز با بدخیمیهای فرج، مقعد، آلت تناسلی، دهان و گلو مرتبط است. اگرچه عفونت HPV لزوماً منجر به سرطان نمیشود، اما انجام مکرر تست پاپ برای زنان بسیار مهم است، بهویژه آنهایی که با انواع پرخطر HPV آلوده شدهاند.
عوارض بارداری زگیلها گاهی اوقات در دوران بارداری افزایش مییابند و ادرارکردن را سختتر میکنند. زگیل روی دیواره واژن می تواند از گسترش بافتهای واژن در حین زایمان جلوگیری کند. هنگامی که در طول زایمان کشیده میشود، زگیلهای بزرگ روی فرج یا واژن ممکن است خونریزی کنند. بچهای که به زنی که زگیل تناسلی دارد تحویل داده میشود بسیار بعید است که زگیل گلو داشته باشد. ممکن است نوزاد برای جلوگیری از انسداد راه هوایی نیاز به جراحی داشته باشد.
برای اینکه از گرفتن زگیل تناسلی جلوگیری کنید باید یک سری نکات را رعایت کنید. محدودکردن شرکای جنسی خود و واکسنزدن به شما کمک میکند از ایجاد زگیل تناسلی جلوگیری کنید. درحالیکه استفاده از کاندوم در هر بار رابطه جنسی ایده خوبی است، اما از ابتلا به زگیل تناسلی جلوگیری نمیکند. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها (CDC) توصیه میکند که واکسیناسیون HPV به طور منظم برای دختران و پسران بین سنین 11 تا 12 سال انجام شود، درحالیکه میتوان آن را از سن 9 سالگی انجام داد. بهتر است دختران و پسران قبل از انجام فعالیت جنسی واکسیناسیون را دریافت کنند.
درمان جوش تناسلی در خانمها
جوشهای واژن اغلب میتوانند خودبهخود از بین بروند. در غیر این صورت، گزینههای درمانی مطرح میگردد. اگر محصولی بهعنوان محرک شناسایی شود، باید آن را متوقف و جایگزین کرد. شناسایی علت اصلی جوشهای واژن اولین قدم در تعیین درمان مناسب است. نمونههای جوشها را همراه با هرگونه محرک بالقوه مانند استفاده از محصول، فعالیتها یا سایر تأثیراتی که بر ناحیه تناسلی تأثیر میگذارند.
از جمله اقداماتی مانند اصلاح یا استفاده از وان آب گرم، از استفاده از هر وسیلهای که با ناحیه تناسلی در تماس است؛ مانند مواد شوینده لباسشویی برای مدت معینی خودداری کنید. هنگامی که علائم کاهش یافت، بهتدریج این موارد را یکییکی مجدداً وارد کنید، درحالیکه برای هرگونه واکنش منفی دیدید حتماً به پزشک مراجعه کنید.
چه داروهایی برای جوش واژن نیاز است؟
جوشهای ناشی از آکنه واژن یا موهای زیر پوستی خودبهخود برطرف میشوند. سایر عوامل ممکن است نیاز به درمان داشته باشند مانند: داروهای آکنه که التهاب یا مقدار چربی تولید شده توسط پوست را کاهش میدهند، آنتیهیستامینها داروهایی هستند که برای درمان آلرژی و سایر علل التهاب استفاده میشوند، داروهای ضدویروسی برای درمان ویروسهایی که باعث بیماریهای مقاربتی میشوند استفاده میشود و لوسیون ایمیکیمود که پاسخهای ایمنی به زگیل تناسلی و مولوسکوم کونتاژیوزوم را سرکوب میکند.
چگونه میتوان از جوشهای واژن جلوگیری کرد؟
از پوشیدن شلوار یا لباس زیر تنگ خودداری کنید. لباس زیر از پنبه یا مواد قابلتنفس بپوشید. ناحیه تناسلی خود را روزانه با صابون ملایم بشویید. لباسهای عرق کرده را سریعاً عوض کنید. بهجای اصلاح، موهای ناحیه تناسلی را کوتاه کنید. وقتی پریود میشوید، پدها و تامپونها را به طور منظم عوض کنید. اگر باز هم جوشها در آن ناحیه ادامه داشت حتماً به پزشک زنان مراجعه کنید.
سخن پایانی
علت جوش در ناحیه تناسلی میتواند به عوامل مختلفی مانند عفونتهای باکتریایی، تحریک پوستی، یا حتی بیماریهای جدیتر مرتبط باشد. این مشکل گاهی به ظاهر ساده است، اما در صورت بیتوجهی میتواند به عوارض خطرناکی مانند گسترش عفونت یا آسیب به بافتهای حساس منجر شود. نادیده گرفتن این علائم، نه تنها سلامت جسمی بلکه آرامش روانی شما را نیز تهدید میکند.
در این مقاله تلاش کردیم تا دلایل شایع و کمتر شناختهشده بروز جوش در ناحیه تناسلی را معرفی کنیم. اکنون، شما اطلاعاتی اولیه در مورد این مشکل دارید و بهتر میدانید که چرا نباید علائم آن را دست کم بگیرید. اما درمان این مشکل نیاز به تشخیص دقیق و مراقبت تخصصی دارد.
اگر از وجود جوشهای مکرر یا علائم نگرانکننده رنج میبرید، مراجعه به متخصصان با تجربه ضروری است. کلینیک ما با بهرهگیری از تیمی حرفهای و تجهیزات پیشرفته، آماده است تا علت مشکلات شما را شناسایی کرده و بهترین درمانها را ارائه دهد. برای حفظ سلامت و آرامش خود، همین حالا اقدام کنید. توجه و مراجعه به موقع میتواند از بروز مشکلات جدیتر پیشگیری کند.